Dünyadan Esed rejimi ve destekçisi Rusya'nın İdlib'deki saldırılarına tepkiler

Uluslararası kamuoyu, Esed rejimi ve destekçisi Rusya'nın İdlib'deki saldırılarını kınayarak, şehit olan Türk askerleri için taziye mesajları paylaştı.

İdlib'de Esed rejimi ve destekçisi Rusya'nın hava saldırılarının bölgedeki insani krizin boyutunu tırmandıracağı endişesini paylaşan uluslararası kamuoyu, bu saldırılara derhal son verilmesi çağrısında bulundu. Hatay Valisi Doğan: İdlib'de hava saldırısında 33 Mehmetçiğimiz şehit oldu Bakan Akar ve kuvvet komutanları İdlib'deki harekat için sınırın sıfır noktasında Düzensiz göçmenler Avrupa sınırına ilerliyor Türkiye Suriye'de rejime ait unsurları gece boyunca vurdu ABD Başkanı Donald Trump, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yaptığı telefon görüşmesinde saldırıyı kınadı. ABD'nin Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Kelly Craft, BM Güvenlik Konseyinde yaptığı konuşmada, "İdlib'den son günlerde gelen haberler, mide bulandırıcı.'' ifadesini kullanarak, Suriye'nin kuzeybatısındaki insani krizin son bulması için Rusya'nın uçaklarını derhal indirmesi ve rejimin İdlib'den güçlerini çekmesi gerektiğini söyledi. ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), "ABD'nin, Türkiye ve uluslararası toplumla birlikte çalışmasının yollarını arıyoruz." açıklamasını yaparak, Savunma Bakanı Mark Esper ve Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar arasındaki telefon görüşmesinde, Rusya ve İran tarafından desteklenen Esed rejiminin İdlib'deki gaddar saldırganlığının ele alındığı vurgulandı. ABD'nin Güney Carolina eyaleti Senatörü Cumhuriyetçi Lindsey Graham, ABD Başkanı Donald Trump ile uluslararası topluma, "İdlib'de uçuşa yasak bölge ilan edilmesi" çağrısında bulunarak, "Dünya hiçbir şey yapmadan İdlib'in Esed, İran ve Rusya tarafından yok edilmesini izliyor." ifadesini kullandı. ABD'nin Ankara Büyükelçiliğinin Twitter hesabından paylaşılan mesajda ise "İdlib'de dün gece gerçekleştirilen korkunç saldırılarda, Türk askerlerinin hayatlarını kaybetmesi dolayısıyla Türk halkına en içten taziyelerimizi sunuyoruz." ifadesi kullanıldı. Avrupa Parlamentosu (AP) Türkiye Raportörü Nacho Sanchez Amor, İdlib'deki saldırıda şehit olan Türk askerleri için çok üzgün olduğunu bildirdi. AB'nin "çok daha güvenilebilir bir müttefik" olduğunun altını çizen Sanchez, "Türkiye'ye tek taraflı hareket etmeme" çağrısında bulundu.  Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Başbakanı Ersin Tatar, Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Kudret Özersay, Ekonomi ve Enerji Bakanı Hasan Taçoy ile milletvekili Mesut Genç, şehitler için başsağlığı mesajı yayımladı. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Esed rejimi ve destekçisi Rusya'nın İdlib'deki saldırılarını kınayarak, bu saldırılara son verilmesi çağrısı yaptı. ABD Dışişleri Bakanlığı da yaptığı açıklamada, rejim saldırısını kınayarak, "NATO müttefiki Türkiye'nin yanındayız ve Esed rejimi, Rusya ve İran destekli güçleri, bu alçak saldırılara derhal son vermeye çağırıyoruz." ifadelerini kullandı. AB Türkiye Delegasyonu AB Türkiye Delegasyonu Başkanı Christian Berger tarafından paylaşılan mesajda şunları kaydedildi:  "İdlib'te hayatını kaybeden askerler nedeniyle Türkiye'nin yaşadığı derin acıyı paylaşıyoruz. AB Türkiye Delegasyonu olarak, yakın ortağımız ve aday ülke olan Türkiye'ye en içten taziyelerimizi sunuyor, yaralılara acil şifalar diliyoruz. Suriye rejimi ve destekçileri tarafından İdlib'te yeniden başlatılan ve büyük acılara neden olan askeri saldırı kabul edilemez."  Taziye mesajında ayrıca AB Konseyinin tüm taraflara sürdürülebilir bir ateşkesin hayata geçirilmesi, sivillerin korunmasının garanti altına alınması ve 17 Eylül 2018 tarihli Soçi Mutabakatı kapsamındaki taahhütlerinin eksiksiz yerine getirilmesi çağrısında bulunulduğu hatırlatıldı. İngiltere'den kınama İngiltere Dışişleri Bakanı Dominic Raab, yazılı açıklamasında, Türk askerlerinin şehit edilmesini kınadığını belirterek, Türk hükümetine ve halkına başsağlığı dileklerini iletti.  "NATO müttefikimiz Türkiye'nin İdlib'de acil ve kalıcı bir ateşkesi müzakere etme çabalarını destekliyoruz." diyen Raab, BM Güvenlik Konseyini bugün acil toplantıya çağıracaklarını da ifade etti.  "Dünkü olaylar, sadece Suriye rejiminin ve Rusya'nın İdlib'de yürüttüğü saldırının pervasız ve acımasız doğasını teyit etti." ifadesini kullanan Dominic Raab, bunun savaşta şimdiye kadarki en büyük insani krize yol açtığını belirtti. Uluslararası hukuk veya temel insani değerlerin böylesine açık bir şekilde hiçe sayılmasının hiçbir gerekçesi olmadığını vurgulayan Raab, "Ay başında açıklanan yeni yaptırımlar temelinde, bu suçlara son verilene kadar bu baskıyı daha da artırmak için uluslararası ortaklarımızla birlikte çalışacağız." değerlendirmesinde bulundu. İngiltere'nin Anakara Büyükelçiliğinin Twitter hesabından yapılan paylaşımda ise "Birleşik Krallık, dün geceki korkunç olay nedeniyle NATO müttefikimiz ve dostumuz Türkiye'ye ve Türk halkına yürekten başsağlığı dileklerini sunmaktadır. İdlib'de çok sayıda Türk askerinin ölümüne ve yaralanmasına yol açan hava saldırısını en güçlü biçimde kınıyoruz." ifadesi kullanıldı.  Mesajda, şehitlerin ailelerine ve yakınlarına başsağlığı, yaralananlara ise acil şifa dileklerinde bulunuldu. Fransa'dan Esed rejimi ve Rusya'ya kınama Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian, yaptığı yazılı açıklamada, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile telefonda görüştüğünü belirtti.  "Suriye'nin kuzeybatısında Türk güçlerine yönelik yapılan saldırının ardından (Mevlüt) Çavuşoğlu'na başsağlığı dileklerimi ilettim ve Fransa'nın Türkiye ile dayanışma içinde olduğunu söyledim." ifadesini kullanan Le Drian, İdlib'de gerginliği azaltma ve insani hukuka saygı gösterme konusunda verdiği taahhütleri birkaç kez yerine getirmemesi nedeniyle Esed rejimini ve Rusya'yı kınadı.  
Le Drian, şunları kaydetti: "Fransa'nın Suriye rejimi ve Rusya'ya, Suriye'nin kuzeybatısında saldırılara son vermesi, uluslararası insani hukuk kapsamında yükümlülüklerini yerine getirmesi ve 2018'in sonbaharında ateşkesin sağlanmasına yönelik anlaşmaya geri dönmesi gerektiği yönündeki çağrılarımı yineledim." Rusya'nın İdlib'de gerginliğin azaltılması için Türkiye ile müzakereleri sürdürmesi gerektiğini belirten Le Drian, Suriyeli göçmenlere yaptığı yardımlar nedeniyle özellikle Türkiye'ye teşekkür ettiğini bildirdi. Aliyev'den Erdoğan'a İdlib'deki şehitler için başsağlığı mesajı Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, İdlib'de hava saldırısı sonucu şehit olan Türk askerleri için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a taziye mesajı gönderdi. Aliyev, "aziz kardeşim" diye başladığı mesajında şu ifadelere yer verdi: "Türk askerlerinin şehit olması haberini derin üzüntüyle karşıladım. Size, hayatını kaybedenlerin aile ve yakınlarına, kardeş Türk halkına, kendim ve Azerbaycan halkı adına taziye dileklerimi iletiyorum. Allah rahmet eylesin." Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı'nın da Twitter hesabından yayımlanan mesajda, "İdlib'de Türk askerlerinin şehit olması haberi bizi derinden üzdü. Şehitlere Allah'tan rahmet diliyor, ailelerine ve Türk halkına taziyelerimizi iletiyoruz. Başın sağ olsun, kardeş Türkiye." ifadeleri yer aldı. Azerbaycan Savunma Bakanı Hasanov'dan İdlib'deki şehitler için başsağlığı mesajı Azerbaycan Savunma Bakanı Zakir Hasanov da mesajında, Suriye'nin İdlib kentinde düzenlenen hain saldırı sonucu kardeş Türk ordusundan hayatını kaybeden ve yaralanan askerler olduğu bilgisini derin üzüntü içinde öğrendiklerini belirtti. Şehit askerlerin aile ve yakınlarına taziye dileklerini sunan, yaralı askerler için de şifa dileyen Hasanov, mesajında şu ifadelere yer verdi: "Sizin acınız bizim acımızdır. Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından gerçekleştirilen terörle mücadele operasyonunun başarıya ulaşacağından emin olduğumu belirtiyor, başarılar diliyorum." Pakistan'dan Türkiye'ye taziye mesajı Pakistan Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, Suriye'nin İdlib bölgesindeki son gelişmelerden duyulan derin endişeye işaret edilerek, dün İdlib'de rejim güçlerinin saldırıları sonucu Türk askerinin şehit edilmesi nedeniyle başsağlığı dilendi. Son gelişmelerin, sadece bölgesel barış ve güvenlik için ciddi tehdit olmakla kalmayıp, bölgede kötüleşen insani durumu daha da kızıştıracağına dikkati çekilen açıklamada, "Pakistan, bir kez daha uluslararası toplumu, Suriye'deki çatışmaya siyasi çözüm bulunmasının yanı sıra mevcut insani krize de çözüm bulma rolünü oynamaya çağırıyor." ifadesi kullanıldı.  Açıklamada, Pakistan'ın, Türkiye'nin bölgedeki meşru güvenlik ve insani endişelerinden dolayı Türkiye'ye desteğini bildirdiği vurgulanan açıklamada, bölgesel ve uluslararası aktörlerin, durumu etkili şekilde ele almaya ve çözmeye yardımcı olması çağrısında bulunuldu. Ukrayna Ukrayna Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada ise İdlib'deki durumun endişe verici olduğu belirtilerek "Ukrayna, Beşşar Esed rejimi ve onu destekleyen Rusya'nın eylemlerini kınıyor. Bu eylemler sonucunda hem askerler hem de siviller ölüyor." ifadelerine yer verildi. İdlib'de hava saldırısı sonucu Türk askerlerinin şehit olmasına ilişkin "Askerlerini kaybeden Türkiye'ye başsağlığı diliyoruz." değerlendirmesi yapıldı. Açıklamada, Ukrayna'nın NATO'nun ve uluslararası toplumun bu konudaki pozisyonunu desteklediği vurgulanarak Suriye halkının acı çekmesine ve insani felaketin yaşanmasına son verilmesi gerektiği kaydedildi. Merkel'den rejim ve destekçilerine saldırılara son verme çağrısı Almanya Başbakanı Merkel, Türk askerlerine yapılan acımasız saldırıları kınayarak, rejim ve destekçilerine saldırılara son verme çağrısında bulundu. Almanya Hükümet Sözcüsü Steffen Seibert de Berlin’deki Basın Merkezi'nde yaptığı açıklamada, Suriye’nin kuzeybatısında özellikle İdlib'de yaşanan son askeri gerilimi büyük endişeyle izlediklerini belirterek, ''30’un üzerinde askerin ölümüne ve çok sayıda askerin de yaralanmasına yol açan Türk mevzilere yönelik saldırıyı kınıyoruz." dedi. Toplantıya katılan İçişleri Bakanlığı Sözcüsü Steve Alter de düzensiz göçmenlerle ilgili gelişmelere yönelik şimdiye kadar medyadan bilgi aldıklarını, Türkiye’nin kurumlarından kendilerine bilgi verilmediğini kaydetti. Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, yaptığı yazılı açıklamada, saldırının, askeri gerilimin daha da artması tehlikesini gösterdiğine işaret ederek, ''Suriye rejiminin ve Rus müttefiğinin saldırılarını kınıyoruz.'' ifadesini kullandı. Türk ortaklarına taziyelerini ilettiklerini aktaran Maas, İdlib'de insani bir ateşkese ihtiyacın bulunduğunu vurguladı. Zaman kaybetmeden siyasi süreç için görüşmelere başlanması gerektiğini belirten Maas, tüm taraflarla temas halinde olduklarının altını çizdi. KKTC Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, Cumhurbaşkanı Erdoğan'a taziye mesajı gönderdi. Akıncı, şunları kaydetti: "Suriye'nin İdlib bölgesinden gelen acı haberler ülkemizde de büyük bir üzüntü yaratmıştır. Şehit yakınlarının ve Türkiye'nin acısını derinden hissediyoruz. Şahsım ve Kıbrıs Türk halkı adına yaralılara acil şifalar, şehit askerlere Allah’tan rahmet, yaslı ailelerine ve şahsınızda tüm Türkiye'ye başsağlığı dilerim." Akıncı, Bakan Akar'a taziye mesajında da Türk Silahlı Kuvvetlerine başsağlığı diledi. Başbakan Ersin Tatar da Cumhurbaşkanı Erdoğan, Yardımıcısı Oktay ve Bakan Akar'a taziye mesajları gönderdi. Gürcistan Dışişleri saldırıyı kınadı Gürcistan Dışişleri Bakanı Yardımcısı Aleksandre Khvtisiaşvili, dün İdlib'de rejim unsurlarının Türk askerlerine yönelik saldırısından endişe duyduklarını belirterek, "Stratejik ortağımız Türkiye'yi destekliyor, hayatını kaybedenlerin ailelerine ve tüm Türk halkına başsağlığı diliyoruz. Esed rejimi ile müttefikleri tarafından düzenlenen saldırılar durdurulmalı." dedi.  Gürcistan Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamaya göre, Khvtisiaşvili, Türkiye'nin Tiflis Büyükelçiliği Müsteşarı Onur Sevim'le Tiflis'teki Dışişleri Bakanlığında bir araya geldi. Suriye'deki gelişmelerin ele alındığı görüşmede Sevim, İdlib'deki rejim saldırısına ilişkin detayları paylaştı.  Khvtisiaşvili, "Türkiye bizim stratejik ortağımız ve dostumuzdur. İdlib'de Esed rejimi tarafından Türk Silahlı Kuvvetlerine (TSK) yönelik düzenlenen saldırıdan dolayı endişe duyuyoruz. Gürcistan stratejik ortağı Türkiye'yi destekliyor, hayatını kaybedenlerin ailelerine ve tüm Türk halkına başsağlığı diliyoruz. Esed rejimi ve müttefikleri tarafından düzenlenen saldırılar durdurulmalı." şeklinde konuştu. Slovenya Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, İdlib'de yaşanan gerginlikten endişe duyulduğu ifade edilirken, dün geceki saldırılarda hayatlarını kaybeden Türk askerleri için Slovenya'nın Türkiye'ye başsağlığı dilediği belirtildi. Açıklamada, saldırıların bir an önce sona ermesi ve barışın inşası için tarafların ellerinden geleni yapmaları çağrısında da bulunuldu. Hırvatistan Dış ve Avrupa İşleri Bakanlığının açıklamasında ise İdlib'de yaşanan son gelişmelerin endişe verici olduğu belirtilirken, can kayıplarından dolayı derin üzüntü duyulduğu kaydedildi. Gerginliğin düşürülmesi ve uluslararası sorumluluklara saygı gösterilmesi çağrısında bulunulan açıklamada, barışın inşası ve sivillerin korunması için atılan her adımın Hırvatistan tarafından desteklendiği bildirildi. Karadağ Dışişleri Bakanlığı da yaptığı açıklamada, İdlib'de rejim unsurlarının saldırısı sonucu şehit olan Türk askerlerinin ailelerine başsağlığı diledi. Estonya Estonya'nın Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Sven Jurgenson, BM Güvenlik Konseyi geçici üyesi bazı Avrupa ülkeleri adına Türk askerlerine yönelik saldırıyı kınadıklarını belirtti. Jurgenson, İdlib'de artan gerginliği görüşmek üzere acil toplananan BM Güvenlik Konseyi öncesi Estonya, Belçika, Fransa, Almanya ile eski BMGK üyesi Polonya adına ortak bir basın açıklaması yaptı.  Jurgenson, açıklamasında şunları kaydetti: “İdlib’te faaliyet gösteren Türk askeri güçlerine yönelik saldırıları şiddetle kınıyor ve Türkiye ile olan dayanışmamızı tekrarlıyoruz. Hayatını kaybeden Türk askerleri için taziyelerimizi iletiyoruz. Bu saldırılar, Rusya tarafından desteklenen ve siyasi olarak arka çıkılan Suriye rejiminin, sivillere karşı sonuçlarını göz ardı ederek askeri stratejisini her ne pahasına olursa olsun sürdürdüğünü gösteriyor.”