Su altındaki tarih canlanıyor

Kültür-Sanat 26.11.2021 - 10:18, Güncelleme: 12.09.2022 - 18:04 1702+ kez okundu.
 

Su altındaki tarih canlanıyor

Dünyanın ilk bilimsel su altı arkeolojisi kazılarının yapıldığı Türkiye'nin denizlerinde devam eden kazı ve araştırma çalışmalarında sadece bu yıl 255 eser müzelere kazandırıldı.
Yaklaşık 8 bin 300 kilometrelik kıyı şeridine sahip Türkiye'nin, 1960'ta Antalya'nın Finike ilçesi yakınlarında Tunç Devri'ne ait Gelidonya Batığı'nda yabancı ekiplerle yapılan kazılarla başlayan su altı arkeolojik kazı ve araştırma macerası, artık Türk bilim insanları ve balık adamları tarafından sürdürülüyor.     Turgutreis Yassıada'da 1967-1969'da, Serçe Limanı ve Cam Batığı'nda 1979'da, Kaş açıklarındaki Uluburun Batığı'nda 1984'te yapılan kazılar Türk su altı arkeolojisinin önemli mihenk taşlarını oluştururken, bu yıl devam eden toplam 10 su altı arkeolojik kazı ve araştırma projesinde 255 eser müzelere kazandırıldı. Tunç Çağı'na ait dünyanın en eski ticaret gemisi, Arkaik Dönem'e ait sanat eserlerini barındıran ve Akdeniz'de bulunmuş tek heykel taşıyan gemi batığı, Osmanlı denizciliğini aydınlatacak buluntular barındıran Osmanlı Dönemi Batığı, mavi suların derinliklerinden kalmış önemli kültür mirasları arasında yer alıyor. Son yıllarda artan bilimsel çalışmalarda ulaşılan eserlerin yerinde sergilenmesi için Türkiye'nin denizlerinin kıyısında birer su altı arkeoloji müzesi oluşturulması için çalışmalar da sürüyor. "Batığa ulaştığınızda adeta zaman donuyor" Türkiye Batık Envanteri Projesi Kazı Başkanı, Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Harun Özdaş, su altı arkeolojik kazı ve araştırma çalışmalarındaki deneyimlerini AA muhabiriyle paylaştı. Gemi batıklarının yaklaşık 30-60 metre arasında değişen derinliklerde yattığını, dalışta inilen her bir metrenin geçmişe yolculuk olduğunu belirten Özdaş, "Batığa ulaştığınızda adeta zaman donuyor. Batıkların tamamı hiçbir canlının dokunmadığı bir zaman kapsülü gibi. Bu, benim için hem denizi hem arkeolojiyi meslek edinmiş bir kişi olarak büyük mutluluk." dedi. Özdaş, bu kadar zengin kültürel mirasa sahip bir ülkede yaşadığı için kendini çok şanslı htiğini vurgulayarak, bu varlıklara bilimsel olarak sahip çıkmaya ve onları ortaya çıkarmaya çalıştıklarını söyledi. Su altı arkeolojisinin temel ilgi alanının gemi arkeolojisi olduğuna işaret eden Özdaş, sözlerini şöyle sürdürdü: "Bu çerçevede bakıldığında teknoloji tarihine veri toplayan bir bilim dalıyız. Bir batığın kazısını gemi yapım teknolojisinde eksik sayfaları tamamlamak için tercih ediyoruz. Kazılar bir zaman dilimine ait batıklar üzerinde gerçekleşiyor. Bu batıkların mevcut bütün materyallerini bilimsel yöntemlerle kazıp ortaya çıkarıyoruz. Daha sonra müzelerde koruma altına alınıyor." Özdaş, Türkiye Batık Envanteri Projesi'nde su altındaki batıkların fotoğraflanması, foto mozaiklerinin oluşturulması çalışmalarını da yaptığını dile getirerek, "Hava şartları ve bulunduğunuz konumdan ötürü çok zamanınız olmuyor. Çünkü gemiler çok kolay dalınabilecek yerlerde batmıyorlar. Her batıkta 3 dalış gerçekleştirebiliyoruz. Bu yüzden kısa zaman diliminde mevcut anı görüntülüyoruz." diye konuştu. "16. yüzyılın öncesinde ticaret, sonrasında ise savaş gemileri çoğunlukta" Son dönemde çalışmaların yoğunlaştığı alanlara ilişkin bilgi veren Özdaş, özellikle İzmir, orta ve kuzey Ege bölgelerinde Osmanlı dönemine ait çok sayıda gemi tespit ettiklerini belirtti. Oldukça derin sularda çalışmaları sürdürdüklerini anlatan Özdaş, şu ifadeleri kullandı: "70-80 metre derinliklerdeki batıklara yüksek teknoloji, robot teknoloji dediğimiz uzaktan kumandalı kamera sistemleriyle ulaştık. Bunlar 16. yüzyıl ve sonrası, yani Osmanlı dönemi. Bizim için içlerinde de en önemlisi Koyun Adaları Batığı. Burada bulduğumuz gemi üzerinde ilk tespitimizi 2018'de yaptık. 2019'da ise Deniz Kuvvetleri Komutanlığına bağlı Alemdar gemisi ile Türkiye'nin arkeolojik alandaki en derin su altı çalışmasını gerçekleştirdik. 16. yüzyılın öncesinde daha çok ticaret gemilerini, sonrasında ise daha çok savaş gemilerini buluyoruz." Özdaş, su altı arkeolojik kazı ve araştırma çalışmalarını sürdürecek nesiller yetiştirmeye çalıştıklarını dile getirdi. Çekirdek ekip dışında temel dalış eğitimi almış öğrencileri de projeye dahil ettiklerini bildiren Özdaş, "Bir kuşağa bu anlamda yatırım yapıyoruz. Hocalarından aldıkları referanslarla öğrenciler, bize başvurularını gönderiyor. Bu çerçevede de onlara deniz çalışması için fırsat tanıyabiliyoruz." diye konuştu. "Su altı arkeolojisinde kendimiz açısından yeni bir zirveyi yakaladık" Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdür Yardımcısı Yahya Coşkun da Türkiye'nin tüm denizlerinde su altı arkeolojik kazı ve araştırmaların sürdüğünü, çalışmalara bu yıl Kocaeli'deki Kerpe Koyu ve Yalova'nın Altınova ilçesi kıyılarındaki kazıların eklendiğini söyledi. Ülke genelinde 6'sı su altı kazısı, 4'ü su altı araştırması olmak üzere 10 çalışmanın yürütüldüğünü belirten Coşkun, "Geçen yıl karada ve su altında yaptığımız toplam çalışma 502 idi. Bu yıl 602'ye çıkardık. Her yıl araştırmalarımızın ve arkeolojik çalışmalarımızın sayısı artarak devam ediyor. Bu yıl su altı arkeolojisinde kendimiz açısından yeni bir zirveyi yakaladık. Önümüzdeki yıl daha da ileriye gitmeyi hedefliyoruz. Su altındaki kazı ve araştırmalarımızdan 255 eser çıkarıldı ve müzelerimizdeki yerini aldı." bilgisini verdi. Coşkun, "Bir eser nereden çıktıysa oraya aittir." temel düsturuyla hareket ettiklerini, eseri, tarihiyle, geçmişiyle alakalı olduğu için bulunduğu yerde sergilemek istediklerini anlattı. Su altında durumun biraz farklı olduğunu dile getiren Coşkun, "Eserleri şu an Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi'nde sergiliyoruz. Ama Sayın Bakanımızın bize gösterdiği ufuk, çizdiği vizyon Türkiye'nin tüm denizlerinin kıyısında birer su altı arkeoloji müzesi olması. Çalışmalarımızı bu yönde devam ettiriyoruz." dedi. Türkiye'nin artık kendi insan kaynaklarıyla su altı kazıları yaptığına işaret eden Coşkun, "Genel Müdürlük olarak son 3 yılda yaptığımız eğitimlerle 86 yeni arkadaşımız su altı arkeoloğu oldu. Her biri birinci, ikinci, üçüncü seviyelerde eğitimlerini tamamlıyor. Tüm denizlerimizin etrafında birer su altı arkeoloji müzesi oluşturacak kadar arkadaşlarımızı eğitiyoruz." ifadelerini kullandı. Su altı ören yerleri ve kültür rotaları oluşturulacak Su altı çalışmalarının temel amacının, bilimsel bilgi üretmek olduğuna dikkati çeken Coşkun, şunları kaydetti: "Ama bilimsel bilgi ürettikten ve bu batıkları bulduktan sonra bunun tabii bir sonucu oluyor. O da turizm açısından getirdiği doğal bir görülme isteği. Şimdi bu çerçevede su altı ören yerleri üzerine çalışıyoruz. Su altı kültür rotaları oluşturmaya çalışıyoruz. Tamamlandığında yeni su altı kültür rotalarında turizm amaçlı dalış imkanları olacak. Ama bazı özel yerler var. Mesela İznik Gölü'nde yaptığımız çalışma kıyıya çok yakın, su da oldukça çekilmiş durumda, İznik Gölü'nde hocamızın teziyle belki de Birinci Konsil'in toplandığı bazilikayı kazıyoruz. Burada bazı yerlerde yaklaşık 1 metre kadar derinlik gözüküyor, o nedenle dalarak değil de etrafından yüzer bir iskeleyle dolaşıma açmayı planlıyoruz. Yakın zamanda bunu da tamamlayacağız." "Geniş bir koruma ağı oluşturuldu" Zengin su altı kültürel varlığını korumak için paydaşlarla önlemler silsilesini hayata geçirdiklerini vurgulayan Coşkun, Deniz Kuvvetleri ve Sahil Güvenlik komutanlıkları, üniversiteler, müze çalışanları, bazı yerlerde de balıkçılara kadar geniş bir yelpazeyle koruma ağı oluşturduklarını söyledi. Coşkun, dalışa yasak alanların oluşturulmasının, sınırların çizilmesinin ve bunların tüm muhataplarla paylaşılmasının önlemler arasında yer aldığını sözlerine ekledi.
Dünyanın ilk bilimsel su altı arkeolojisi kazılarının yapıldığı Türkiye'nin denizlerinde devam eden kazı ve araştırma çalışmalarında sadece bu yıl 255 eser müzelere kazandırıldı.

Yaklaşık 8 bin 300 kilometrelik kıyı şeridine sahip Türkiye'nin, 1960'ta Antalya'nın Finike ilçesi yakınlarında Tunç Devri'ne ait Gelidonya Batığı'nda yabancı ekiplerle yapılan kazılarla başlayan su altı arkeolojik kazı ve araştırma macerası, artık Türk bilim insanları ve balık adamları tarafından sürdürülüyor.

 
 

Turgutreis Yassıada'da 1967-1969'da, Serçe Limanı ve Cam Batığı'nda 1979'da, Kaş açıklarındaki Uluburun Batığı'nda 1984'te yapılan kazılar Türk su altı arkeolojisinin önemli mihenk taşlarını oluştururken, bu yıl devam eden toplam 10 su altı arkeolojik kazı ve araştırma projesinde 255 eser müzelere kazandırıldı.

Tunç Çağı'na ait dünyanın en eski ticaret gemisi, Arkaik Dönem'e ait sanat eserlerini barındıran ve Akdeniz'de bulunmuş tek heykel taşıyan gemi batığı, Osmanlı denizciliğini aydınlatacak buluntular barındıran Osmanlı Dönemi Batığı, mavi suların derinliklerinden kalmış önemli kültür mirasları arasında yer alıyor.

Son yıllarda artan bilimsel çalışmalarda ulaşılan eserlerin yerinde sergilenmesi için Türkiye'nin denizlerinin kıyısında birer su altı arkeoloji müzesi oluşturulması için çalışmalar da sürüyor.

"Batığa ulaştığınızda adeta zaman donuyor"

Türkiye Batık Envanteri Projesi Kazı Başkanı, Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Harun Özdaş, su altı arkeolojik kazı ve araştırma çalışmalarındaki deneyimlerini AA muhabiriyle paylaştı.

Gemi batıklarının yaklaşık 30-60 metre arasında değişen derinliklerde yattığını, dalışta inilen her bir metrenin geçmişe yolculuk olduğunu belirten Özdaş, "Batığa ulaştığınızda adeta zaman donuyor. Batıkların tamamı hiçbir canlının dokunmadığı bir zaman kapsülü gibi. Bu, benim için hem denizi hem arkeolojiyi meslek edinmiş bir kişi olarak büyük mutluluk." dedi.

Özdaş, bu kadar zengin kültürel mirasa sahip bir ülkede yaşadığı için kendini çok şanslı htiğini vurgulayarak, bu varlıklara bilimsel olarak sahip çıkmaya ve onları ortaya çıkarmaya çalıştıklarını söyledi.

Su altı arkeolojisinin temel ilgi alanının gemi arkeolojisi olduğuna işaret eden Özdaş, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bu çerçevede bakıldığında teknoloji tarihine veri toplayan bir bilim dalıyız. Bir batığın kazısını gemi yapım teknolojisinde eksik sayfaları tamamlamak için tercih ediyoruz. Kazılar bir zaman dilimine ait batıklar üzerinde gerçekleşiyor. Bu batıkların mevcut bütün materyallerini bilimsel yöntemlerle kazıp ortaya çıkarıyoruz. Daha sonra müzelerde koruma altına alınıyor."

Özdaş, Türkiye Batık Envanteri Projesi'nde su altındaki batıkların fotoğraflanması, foto mozaiklerinin oluşturulması çalışmalarını da yaptığını dile getirerek, "Hava şartları ve bulunduğunuz konumdan ötürü çok zamanınız olmuyor. Çünkü gemiler çok kolay dalınabilecek yerlerde batmıyorlar. Her batıkta 3 dalış gerçekleştirebiliyoruz. Bu yüzden kısa zaman diliminde mevcut anı görüntülüyoruz." diye konuştu.

"16. yüzyılın öncesinde ticaret, sonrasında ise savaş gemileri çoğunlukta"

Son dönemde çalışmaların yoğunlaştığı alanlara ilişkin bilgi veren Özdaş, özellikle İzmir, orta ve kuzey Ege bölgelerinde Osmanlı dönemine ait çok sayıda gemi tespit ettiklerini belirtti.

Oldukça derin sularda çalışmaları sürdürdüklerini anlatan Özdaş, şu ifadeleri kullandı:

"70-80 metre derinliklerdeki batıklara yüksek teknoloji, robot teknoloji dediğimiz uzaktan kumandalı kamera sistemleriyle ulaştık. Bunlar 16. yüzyıl ve sonrası, yani Osmanlı dönemi. Bizim için içlerinde de en önemlisi Koyun Adaları Batığı. Burada bulduğumuz gemi üzerinde ilk tespitimizi 2018'de yaptık. 2019'da ise Deniz Kuvvetleri Komutanlığına bağlı Alemdar gemisi ile Türkiye'nin arkeolojik alandaki en derin su altı çalışmasını gerçekleştirdik. 16. yüzyılın öncesinde daha çok ticaret gemilerini, sonrasında ise daha çok savaş gemilerini buluyoruz."

Özdaş, su altı arkeolojik kazı ve araştırma çalışmalarını sürdürecek nesiller yetiştirmeye çalıştıklarını dile getirdi.

Çekirdek ekip dışında temel dalış eğitimi almış öğrencileri de projeye dahil ettiklerini bildiren Özdaş, "Bir kuşağa bu anlamda yatırım yapıyoruz. Hocalarından aldıkları referanslarla öğrenciler, bize başvurularını gönderiyor. Bu çerçevede de onlara deniz çalışması için fırsat tanıyabiliyoruz." diye konuştu.

"Su altı arkeolojisinde kendimiz açısından yeni bir zirveyi yakaladık"

Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdür Yardımcısı Yahya Coşkun da Türkiye'nin tüm denizlerinde su altı arkeolojik kazı ve araştırmaların sürdüğünü, çalışmalara bu yıl Kocaeli'deki Kerpe Koyu ve Yalova'nın Altınova ilçesi kıyılarındaki kazıların eklendiğini söyledi.

Ülke genelinde 6'sı su altı kazısı, 4'ü su altı araştırması olmak üzere 10 çalışmanın yürütüldüğünü belirten Coşkun, "Geçen yıl karada ve su altında yaptığımız toplam çalışma 502 idi. Bu yıl 602'ye çıkardık. Her yıl araştırmalarımızın ve arkeolojik çalışmalarımızın sayısı artarak devam ediyor. Bu yıl su altı arkeolojisinde kendimiz açısından yeni bir zirveyi yakaladık. Önümüzdeki yıl daha da ileriye gitmeyi hedefliyoruz. Su altındaki kazı ve araştırmalarımızdan 255 eser çıkarıldı ve müzelerimizdeki yerini aldı." bilgisini verdi.

Coşkun, "Bir eser nereden çıktıysa oraya aittir." temel düsturuyla hareket ettiklerini, eseri, tarihiyle, geçmişiyle alakalı olduğu için bulunduğu yerde sergilemek istediklerini anlattı. Su altında durumun biraz farklı olduğunu dile getiren Coşkun, "Eserleri şu an Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi'nde sergiliyoruz. Ama Sayın Bakanımızın bize gösterdiği ufuk, çizdiği vizyon Türkiye'nin tüm denizlerinin kıyısında birer su altı arkeoloji müzesi olması. Çalışmalarımızı bu yönde devam ettiriyoruz." dedi.

Türkiye'nin artık kendi insan kaynaklarıyla su altı kazıları yaptığına işaret eden Coşkun, "Genel Müdürlük olarak son 3 yılda yaptığımız eğitimlerle 86 yeni arkadaşımız su altı arkeoloğu oldu. Her biri birinci, ikinci, üçüncü seviyelerde eğitimlerini tamamlıyor. Tüm denizlerimizin etrafında birer su altı arkeoloji müzesi oluşturacak kadar arkadaşlarımızı eğitiyoruz." ifadelerini kullandı.

Su altı ören yerleri ve kültür rotaları oluşturulacak

Su altı çalışmalarının temel amacının, bilimsel bilgi üretmek olduğuna dikkati çeken Coşkun, şunları kaydetti:

"Ama bilimsel bilgi ürettikten ve bu batıkları bulduktan sonra bunun tabii bir sonucu oluyor. O da turizm açısından getirdiği doğal bir görülme isteği. Şimdi bu çerçevede su altı ören yerleri üzerine çalışıyoruz. Su altı kültür rotaları oluşturmaya çalışıyoruz. Tamamlandığında yeni su altı kültür rotalarında turizm amaçlı dalış imkanları olacak. Ama bazı özel yerler var. Mesela İznik Gölü'nde yaptığımız çalışma kıyıya çok yakın, su da oldukça çekilmiş durumda, İznik Gölü'nde hocamızın teziyle belki de Birinci Konsil'in toplandığı bazilikayı kazıyoruz. Burada bazı yerlerde yaklaşık 1 metre kadar derinlik gözüküyor, o nedenle dalarak değil de etrafından yüzer bir iskeleyle dolaşıma açmayı planlıyoruz. Yakın zamanda bunu da tamamlayacağız."

"Geniş bir koruma ağı oluşturuldu"

Zengin su altı kültürel varlığını korumak için paydaşlarla önlemler silsilesini hayata geçirdiklerini vurgulayan Coşkun, Deniz Kuvvetleri ve Sahil Güvenlik komutanlıkları, üniversiteler, müze çalışanları, bazı yerlerde de balıkçılara kadar geniş bir yelpazeyle koruma ağı oluşturduklarını söyledi.

Coşkun, dalışa yasak alanların oluşturulmasının, sınırların çizilmesinin ve bunların tüm muhataplarla paylaşılmasının önlemler arasında yer aldığını sözlerine ekledi.

Habere ifade bırak !
Habere ait etiket tanımlanmamış.
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yeniurfagazetesi.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Adana arap escort Çukurova arap escort Seyhan arap escort Ankara arap escort Mamak arap escort Etimesgut arap escort Polatlı arap escort Pursaklar arap escort Haymana arap escort Çankaya arap escort Keçiören arap escort Sincan arap escort Antalya arap escort Kumluca arap escort Konyaaltı arap escort Manavgat arap escort Muratpaşa arap escort Kaş arap escort Alanya arap escort Kemer arap escort Bursa arap escort Eskişehir arap escort Gaziantep arap escort Şahinbey arap escort Nizip arap escort Şehitkamil arap escort İstanbul arap escort Merter arap escort Nişantaşı arap escort Şerifali arap escort Maltepe arap escort Sancaktepe arap escort Eyüpsultan arap escort Şişli arap escort Kayaşehir arap escort Büyükçekmece arap escort Beşiktaş arap escort Mecidiyeköy arap escort Zeytinburnu arap escort Sarıyer arap escort Bayrampaşa arap escort Fulya arap escort Beyoğlu arap escort Başakşehir arap escort Tuzla arap escort Beylikdüzü arap escort Pendik arap escort Bağcılar arap escort Ümraniye arap escort Üsküdar arap escort Esenyurt arap escort Küçükçekmece arap escort Esenler arap escort Güngören arap escort Kurtköy arap escort Bahçelievler arap escort Sultanbeyli arap escort Ataşehir arap escort Kağıthane arap escort Fatih arap escort Çekmeköy arap escort Çatalca arap escort Bakırköy arap escort Kadıköy arap escort Avcılar arap escort Beykoz arap escort Kartal arap escort İzmir arap escort Balçova arap escort Konak arap escort Bayraklı arap escort Buca arap escort Çiğli arap escort Gaziemir arap escort Bergama arap escort Karşıyaka arap escort Urla arap escort Bornova arap escort Çeşme arap escort Kayseri arap escort Kocaeli arap escort Gebze arap escort İzmit arap escort Malatya arap escort Manisa arap escort Mersin arap escort Yenişehir arap escort Mezitli arap escort Erdemli arap escort Silifke arap escort Akdeniz arap escort Anamur arap escort Muğla arap escort Bodrum arap escort Milas arap escort Dalaman arap escort Marmaris arap escort Fethiye arap escort Datça arap escort Samsun arap escort Atakum arap escort İlkadım arap escort Adıyaman arap escort Afyonkarahisar arap escort Ağrı arap escort Aksaray arap escort Amasya arap escort Ardahan arap escort Artvin arap escort Aydın arap escort Balıkesir arap escort Bartın arap escort Batman arap escort Bayburt arap escort Bilecik arap escort Bingöl arap escort Bitlis arap escort Bolu arap escort Burdur arap escort Çanakkale arap escort Çankırı arap escort Çorum arap escort Denizli arap escort Diyarbakır arap escort Düzce arap escort Edirne arap escort Elazığ arap escort Erzincan arap escort Erzurum arap escort Giresun arap escort Gümüşhane arap escort Hakkari arap escort Hatay arap escort Iğdır arap escort Isparta arap escort Kahramanmaraş arap escort Karabük arap escort Karaman arap escort Kars arap escort Kastamonu arap escort Kırıkkale arap escort Kırklareli arap escort Kırşehir arap escort Kilis arap escort Konya arap escort Kütahya arap escort Mardin arap escort Muş arap escort Nevşehir arap escort Niğde arap escort Ordu arap escort Osmaniye arap escort Rize arap escort Sakarya arap escort Siirt arap escort Sinop arap escort Sivas arap escort Şanlıurfa arap escort Şırnak arap escort Tekirdağ arap escort Tokat arap escort Trabzon arap escort Tunceli arap escort Uşak arap escort Van arap escort Yalova arap escort Yozgat arap escort Zonguldak arap escort
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.