ÇARMELİK KERVANSARAYI

Şanlıurfa’nın Bozova İlçesi sınırları içinde yer alan Büyükhan kırsal mahallesinde bulunan Çarmelik Kervan Sarayı turizm yönünden büyük önem taşımaktadır. Bu Kervan saray Suruç ilçesi sınırları içindeki Aligör Kırsal Mahallesinin kuzeyinden Bozova yolunun 10. kilometresinden itibaren batıya dönüş yapan yolun yaklaşık 4 kilometre sonrasındaki konumlanan Çarmelik Kervansarayının yer aldığı Büyükhan Köyü’ne ulaşılmaktadır.

Çarmelik Kervan Sarayının yapımı, inşa tarihi ve kim tarafından yapıldığı kesin olarak bilinmemektedir. Ünlü Osmanlı İmparatorluğunun Seyyahı Evliya Çelebi’nin notlarından ve Osmanlı Mimari geleneğini yansıttığından dolayı XVII. yüzyılın ortalarına tarihlenmektedir. Seyahat yazarı Evliya Çelebi, Seyahatnamesinin ilgili yerinde Suruç İlçesinden kalkarak batıya doğru iki saatte Çarmelik Kalesi’ne ulaştığını, burasının dört hükümdar (Çarmelik) kardeş tarafından yapıldığı için bu ismi aldığını belirtmektedir. Ticaret ve konaklama merkezi olarak yapılmıştır. Çarmelik Kervan Sarayı 63,40 X 65,20 Metrelik ölçülerdedir. Kare bir plana sahiptir. Güneydeki cephesi dışındaki yerleri büyük ölçüde tahrip olmuştur. Avlu ve kapalı bölümlerden oluşan karma tipli bir yapıdadır. Bu yönüyle Osmanlı dönemindeki ve Suriye gelenekleri ile inşa edilen hanlara ait izler taşıyan özgün konumu ve yöredeki han yapılarının en eski tarihlisi olması bakımından çok önemli bir eserdir. Bu güzelim eseri ayağa kaldırarak tekrar bize sunan dönemim Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Başkanı Nihat Çiftçi’ye yöre halkı teşekkür ettiler. Dönemin Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Başkanı Celalettin Güvenç tarafından restorasyonu henüz başlatılmış iken istifa etti. Bu görevi yeni devir alan Genç Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Başkanı Nihat Çiftçi’ye yapımı kısmet oldu. Başkanı Nihat Çiftçi tarafından restorasyonuna devam edilerek, restorasyon çalışmaları sonucunda tamamlanmıştır. Aslına uygun Çarmelik Kervansarayın yanında yine o döneme ait çok kubelli Camimizin restorasyonu da tamamlayarak 2019 yılı itibari ile Kırsal Yaşam ve Tarım Müzesi olarak kültürel mirasa kazandırılmıştır. Restorasyonu tamamlanan Tarihi Cami İbadette açılarak hizmet vermektedir. Hem Cami ve Hem de Çarmelik Kervan Sarayı 2019 Yılında Dönemin Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Başkanı Nihat Çiftçi ziyaret açılmıştır.   Haberi: Yakup CANBEYLİ Gazeteci & Araştırmacı