PAMUK ÜRETİMİNDE HEDEF SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK

İyi pamuk üretiminde sürdürülebilir, çevre ve insan odaklı bir üretim modelinin uygulanması için Şanlıurfa’da sivil toplum kuruluşları ve çırçır işletmeleri iş birliği sözleşmesine imza atıldı.

GAP BKİ Başkan V. Sn. Mehmet AÇIKGÖZ, GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı tarafından yürütülen “İyi Pamuk Projesi” kapsamında, Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası, Şanlıurfa Ticaret Borsası, Şanlıurfa Ziraat Odası ve İyi Pamuk (Better Cotton ) sistemine kayıtlı 16 sözleşmeli çırçır fabrikası temsilcisinin katılımıyla, 13 Eylül 2021 Pazartesi günü, koordinasyon ve iş birliği toplantısı ile protokol imza töreni gerçekleştirildi. GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı tarafından, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı’nın(UNDP) teknik desteği ve ilgili kurumların iş birliğinde yürütülen “GAP Bölgesi’nde Tarım ve Tarıma Dayalı Sanayide Entegre Kaynak Verimliliği Projesi” kapsamında GAP Bölgesi için belirlenen ve rekabet üstünlüğü olan 7 stratejik tarımsal üründen birisi de Pamuk. Bu kapsamda, GAP Bölgesi’nde üretilen pamuğun dünyaca bilinen İyi Pamuk (Better Cotton) standartları çerçevesinde yetiştirilmesi, çevre üzerindeki baskının azaltılması ve çiftçilerin refah seviyesinin iyileştirilmesi hedefiyle “İyi Pamuk Projesi” hayata geçirildi. 13 Eylül 2021 tarihinde Şanlıurfa’da, ilgili Sivil Toplum Kuruluşları ve Çırçır İşletmeleri ile imzalanan iş birliği sözleşmesi ile; GAP Bölgesi’nde pamuk üretiminde sürdürülebilirliğin sağlanması, pamuğun kalite ve kantitesinin yükseltilmesi, değer zincirinin sürdürülebilir kılınması, çevresel zararın en aza indirgenip insan sağlığının ve doğanın korunması ile Bölgemiz ve ülkemizin ekonomisine katkı sağlanması amaçlanıyor.  “İYİ PAMUK PROJESİ” kapsamında Şanlıurfa İlinde İyi Pamuk(BC) sistemine kayıtlı 16 adet çırçır işletmesi bulunuyor. Bu işletmelerdeki kayıtlı pamuk üreticilerinin; İyi Pamuk (BC) kriterlerine uyularak daha sağlıklı ürün yetiştirmesi için; Ürün koruma uygulamalarının etkilerini en aza indirgemek, Suyu verimli kullanan ve suyun bulunabilirliğine dikkat etmek, Toprak sağlığına önem vermek, Doğal yaşam alanlarını ve çevreyi korumak, Lif kalitesine özen göstermek ve korumak, İnsana yakışır iş standartlarını uygulamak, Etkili bir yönetim sistemi yürütmek olarak belirlenen 7 ana kritere uyularak üretim yapması hedefleniyor. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde ilk defa bu yıl, GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı koordinasyonunda, Şanlıurfa Ticaret Borsası, Şanlıurfa Ticaret Odası, Şanlıurfa Ziraat Odası ve BC Sistemine kayıtlı 16 Çırçır işletmesi ile birlikte Şanlıurfa’da BC üretimi yapılan pamuğun, kütlü satışının konvansiyonel pamukla arasındaki fark minimum kg/0,25 TL olarak belirlenecek.  Bu rakamın üst sınırı işletmelere bırakılmakla birlikte, Şanlıurfa Ticaret Borsası da 12 ay boyunca konvansiyonel pamuk fiyatı açıklarken ayrıca BC Pamuk fiyatını da açıklayarak tahtasını düzenleyecek. İyi pamuk uygulamasının yaygınlaştırılması iş birliği toplantısı ve protokol imza töreni Açılış konuşmasını yapan GAP BKİ Başkan V. Sn. Mehmet Açıkgöz şu görüşlere yer verdi: “Değerli Başkanlarım, Çırçır Üreticileri ve Basınımızın Değerli Mensupları İdaremiz, 2017 yılından beri GAP Bölgesi’nde tarımsal üretim ve tarıma dayalı sanayi alanlarında, üretim faktörlerinin ve üretim kaynaklarının daha etkin ve verimli bir biçimde kullanılması suretiyle, Bölge’nin rekabet edebilirliğinin arttırılmasına katkıda bulunmak amacıyla “GAP Bölgesi’nde Tarım ve Tarıma Dayalı Sanayide Entegre Kaynak Verimliliği Projesini” ilgili kurumlarımız ve UNDP teknik desteği ile yürütmektedir. Proje kapsamında bölgemiz için sosyo-ekonomik değeri yüksek, rekabet üstünlüğü olan içinde Pamuğun da olduğu 7 stratejik tarımsal ürün (Pamuk, Buğday, Mısır, Fıstık, Zeytin, İsot biber, Koyun Sütü) belirlenmiştir. Ülkemiz pamuk üretiminin 60’ından fazlası GAP Bölgemizde, bunun da yaklaşık 45’i Şanlıurfa İlimizde üretilmektedir. Pamuğu üretirken kullandığımız tarımsal girdilerin (su, gübre, ilaç vb.) aşırı bir şekilde kullanılması sebebiyle bir taraftan üretim maliyetleri artarken, çiftçilerimizin rekabet gücü azalmış diğer taraftan da toprak ve su kaynaklarımız kirlenmeye başlamış, insan sağlığını tehdit eden durumlar ortaya çıkmaya başlamıştır. Pamuk üretimini daha verimli, kaliteli ve sürdürülebilir hale getirmek için Pamuğun Dijitalleştirilmesi Projesini Harran ovasında uyguladık. Bu proje ile pamuk üretiminin birçok evresi tarlada kurulan iklim istasyonları, yer sensörleri ve uydudan aldığımız görüntülerle dijital olarak izlenmiştir. Alınan bu veriler geliştirilen yazılımla analiz edilerek girdi optimizasyonu sağlanmıştır. Pamuk üretiminin olumsuz çevresel ve sosyal etkilerini azaltmak ve sektörün geleceğini daha güvenli hale getirmek amacıyla geçen yıl dünyadaki en büyük sürdürülebilir pamuk üretimi programı Better Cotton Initiative (BCI) kapsamında İyi Pamuk Projesini İPUD ve UNDP işbirliği ile başlattık. İyi Pamuk; çevresel, sosyal ve ekonomik anlamda sürdürülebilir pamuk üretimini hedefleyen bir pamuk üretim standardıdır. Bu standart, ilaç kullanımından toprak sağlığına, su tüketiminden pamuk üretiminde çalışan işçilerin çalışma koşullarına kadar 7 ana ilke altında toplanan kriterlerden oluşur.  Bu Proje ile Bölgemizdeki Pamuğun da dünyaca tanınan İyi Pamuk (Better Cotton) standartları çerçevesinde yetiştirilmesini, çevre üzerindeki baskının azaltılmasını ve kalitesinin artırılarak çiftçilerimizin refah seviyelerinin iyileştirilmesini hedefliyoruz Projemiz kapsamında bu yıl Şanlıurfa ve Diyarbakır illerimizde toplam 1025 orta-ölçekli pamuk çiftçisine ulaşıp İyi Pamuk standartlarına uygun üretim yapmaları sağlanmıştır. Siz değerli kurumlarımız ile iş birliği ve güç birliği yaparak önümüzdeki dönemde küçük ölçekli çiftçilere de yaygınlaştırılması ve sayılarının artarak devam etmesini planlıyoruz. Bugün burada İdaremiz, Ticaret ve Sanayi Odamız, Ticaret Borsamız, Ziraat Odalarımız ve Çırçır Fabrikası temsilcilerimiz ile bir araya gelmemizin sebebi; Şanlıurfa İlimiz başta olmak üzere GAP Bölgesinde yetiştirilen pamuğun sürdürülebilir bir şekilde yetiştirilmesi, kalitesinin yükseltilmesi ve korunması,  çevresel zararın en aza indirgenip insan sağlığının ve doğanın korunması ile Bölgemiz ve Ülkemiz ekonomisine daha fazla katkı sağlaması amacıyla; İyi pamuk üretiminin 7 ilkesine bağlı kalacağımızı ve bu süreci aktif olarak destekleyeceğimizi kamuoyu ile paylaşacağız ve bu konuda iyi niyet protokolünü imzalayacağız. Protokolde de yer alan bu 7 temel ilke şunlardır; Ürün koruma uygulamalarının etkilerini en aza indirgeyen, Suyu verimli kullanan ve suyun bulunabilirliğine dikkat eden, Toprak sağlığına önem veren, Doğal yaşam alanlarını ve çevreyi koruyan, Lif kalitesine özen gösteren ve bunu koruyan, İnsana yakışır iş standartlarını uygulayan, Etkili bir yönetim sistemi Ayrıca bugün burada bir araya geldiğimiz kurum ve fabrika temsilcilerimiz ile birlikte, İyi Pamuk Üretimini İlimizde ve Bölgemizde yaygınlaştırmak için çiftçi tarafından üretilen iyi pamuk’un, kütlü satışının konvansiyonel pamuk arasındaki fark kiloda minimum 0,25 TL olarak belirlenmiştir. Bu rakamın üst sınırı işletmelere bırakılmıştır. Bugün imzaladığımız bu önemli iş birliği protokolü bu alanda bir ilk olup, hem pamuğunun sürdürülebilir şekilde üretilmesine, hem de Türk pamuk,  iplik, tekstil ve hazır giyim sektörünün bu yönde gelişen dünya talebine ayak uydurabilmesine ve bölge pamuğumuzun hak ettiği yere gelmesi sürecine önemli katkı sunacağına inanıyorum. Bu sürece katkı veren başta Başkanlarımız ve Çırçır Fabrikası temsilcilerimiz olmak üzere herkese çok teşekkür ediyor saygılarımı sunuyorum.” Diyerek sözlerini sonlandırdı.