Şanlıurfa’nın tarihi ve turistik yerlerinin ne kadar büyük olduğunu anlatmama gerek yok. Görünen köye kılavuz istemez. Çünkü! Şanlıurfa’mız yılca açık hava müzesidir denilmektedir. Bunu bir kısmını zaman zaman köşemde yazmaya gayret ettim. Şanlıurfalı Turist rehberi bir kardeşimle sohbet anında daha Şanlıurfa’mda neler var neler insanımız daha tam olarak bilememektedir. Tarihi yerlerimizi gün ışığına çıkartarak, insanlarımıza öğretmemiz gerekir.        Deyr-i Yakub veya Yakub Manastırı olarak bilinmektedir. Deyr-i Yakub (Yakub Manastırı), Şanlıurfa'ya 10 km. uzaklıkta, güneydeki dağların üzerinde yer alır. Şanlıurfalılar arasında Hz. İbrahim Peygamber’in mücadele ettiği dönemin Kral Nemrud’un bu bölgeyi dinlenme alanı olarak kullandığına inanılır. Bu alandaki yapı için, “NEMRUD’UN TAHTI” ifadesi kullanılır. Bu bölgenin yani Deyr-i Yakub Manastırın kuzeybatısında yer alan anıt mezarda bulunmaktadır. Bu Anıt Mezarın üstünde bir kitabe yer alır. Bu kitabenin ilk satırı Eski Yunanca, ikincisi satırı ise Palmyra Süryanicesi ile yazılmıştır. Bu yazıyı bize rehber kardeşim anlatı. Bu yazıt, tahminen 2. yüzyılın sonunda veya 3. yüzyılın başlarında yazılmış olabileceği söylenmektedir. Deyr-i Yakub Manastırında bu yüz yıllarda yaptırıldığı tahmin edilmektedir. Şeyh Mesud Türbesi hakkında ki bilgi Kültür ve İnançlar Diyarı Şanlıurfa, İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Yayınları Şehir Kitaplığı Dizisin’den alınarak sizlere ulaştırmaya çalışmaktayım.  Şanlıurfa’daki türbelerin en eski tarihlisi olan bir yapıdır. Dört bir tarafı eyvanla kapalıdır. Dönemin Selçuklu medreseleri tarzında inşa edilmiş yapısıdır. Doğu tarafındaki eyvanın alt kısmındaki odada Şeyh Mesud’un mezar sandukası bulunmaktadır. Şeyh Mesud, Anadolu’nun İslamlaşmasını sağlayan Hoca Ahmet Yesevi’nin halifelerinden biridir.  Şeyh Mesud, Nişabur günümüzde İran’ın Kuzeydoğusunda yer alan Horasan İline Bağlı Binalud dağlarının eteklerindeki verimli bir ova üzerine kurulu ülkenin ikinci büyük şehridir. O döneminde Horasanın Başkentliğini yapmıştır. Bu bilgiyi verdikten sonra uzun yıllar urfa’da Müslümanlığa hizmet etmiş evlatlarımızdandır. Şeyh Mesud’un Mezar Sandukasının yaklaşık yüz metre kadar batısında bulunan su sarnıcın yanındaki kaya üzerine yazılmış Arapça kitabede Bu sarnıc, Nişaburlu Said Hengel'in oğlu Mesud tarafından yapılmıştır.  Oyulma Tarihi ise Hicri 10 Receb 579 (Milladi 30 Ekim 1183) Kim Allah'ı yardıma çağırırsa, Allah ona ve bütün Müslümanlara yardım ve merhamet etsin yazısı mevcuttur. Kutbeddin Camii, Şanlıurfa Merkez Eyyübiye İlçesi sınırları içinde demokrasi caddesi (Oniki Eylül Caddesi) üzerindedir. Camilerden bahsetmişken devam edelim Sultanbey Camii. Bu camii Şanlıurfa Merkez Eyyübiye İlçesi sınırları içinde bulunan Akarbaşı semti Çift Kubeye çıkan yol üzerindedir. Sultanbey Mescidi (Camisi) Sultan III. Murad (1574–1595) devrinde Emir Sultan Ahmed Bey tarafından yaptırıldığı yazılıdır. Yine aynı semtte bulunan tarihi Sultan Hamamı bulunmaktadır. Çocukluğumuzda bu tarihi Sultan hamamını çok kez ailelerimizle birlikte kullandık. Tarihi sultan hamamını yanında 8 tane Tarihi hamamı bulunmaktadır. İstanbul, Bursa, Edirne ve Erzurum’dan sonra ülkemizde beşinci sırada bulunmaktadır. Şanlıurfa’nın Tarihi hamamları, klasik Selçuklu ve Osmanlı klasik şekillinde dizayn edilmişlerdir. Cıncıklı, Vezir, Şaban, Veli bey, Eski Arasa, Serçe, Sultan ve Keçeci hamamları günümüzde mevcut hamamlardır. Mevcut hamamlarımızdan Cıncıklı, Vezir, Şaban, Veli bey, Serçe, Sultan Hamamı vatandaşlarımızı halen hizmet vermektedirler. Yalnızca Keçeci Hamamı ve Eski Arasa Hamamı hizmet vermektedirler. Tarihimizle ve eserleriyle hizmete devam edeceğiz.  Allah'ın rahmeti, bereketi sizinle olsun, gönül güneşiniz hiç solmasın, yüzünüz aydın olsun, kabriniz nur dolsun, makamınız Firdevs, dualarınız kabul olsun. Mevlüd kandiliniz mübarek olsun.