NECDET ŞANSAL
Köşe Yazarı
NECDET ŞANSAL
 

BULUNTU HOCA

Bilgi tek yanlı olmamalıdır. Dar ideolojik bir görüş insanı kısır kılar. Gerçeklerle bağdaşmaz. Sonuçta bilgi görecelidir. Toplumda, evrensel, yerel, tarihsel, güncel olayları ve kişileri tanımak, bilmek bilgili olmanın bir gereğidir. Böyle yapılırsa toplumsal olgular olaylar hakkında doğru değerlendirmeler yapılabilir. Bu anlamda bugünkü yazım, Urfa'nın büyük alimi Buluntu hoca hakkındadır.  Buluntu hoca devrin vicdanlı, insancıl bir din insanıdır. Dini azınlıklara karşı, İslam dinini doğru yorumlayarak, hoşgörülü olmuş,  haksızlık yapılmasını engellemek istemiştir. Buluntu Hac Abdurrahman Efendi, 1865 yılında doğmuştur. 25 Kasım 1968 yılında 103 yaşında vefat etmıştir. Kabri Halilürrahman Gölü yanında Döşeme Cami bitişiğindeki mezarlıkta bulunan kubbede medfundur. Mezar taşında şu beyit yazılıdır: N' ola kan ağlasa Çeşm-i Cihanın Buluntu Hocası geçti Ruhanın Büyük allemesi din-i mübinin İtaatkar-ı şer'i Mustafa'nın  Fıkıh idi hem ilimde hem amelde Bütün say'i rızasıydı Hüda'nın  Edip ilmiyle yüzyıl halka hizmet Vekil-i hassı oldu enbiyanın  Saçılsın ruhuna envarı rahmet Açılsın kabrine bab-ı cinanın Buluntu hoca devrin önde gelen alimleri Mustafa Hafız ve Ramazan Hafız'dan ders almıştır. Asıl adı Abdurrahman olduğu halde halk arasında aile lakapları olan Buluntu ismi ile tanınmıştır. Urfa halkı dini ve sosyal konular hakkında bilmedikleri meseleleri Buluntu hocadan sorur ögrenirler ve şüphesiz kabul ederlerdi. Zira hocanın söyledikleri denenir doğru çıkardı. Dönemin önde gelen güvenilen bir akil insanıdır.Yılarca Halilürrahman medresesinde ders vermiştir. Dört yüz kadar  öğrenci yetiştirmiştir. Ayrıca Urfa'nın çeşitli camilerinde vaizlik yapmıştır. En çok Ulu Cami ve Döşeme camide vaaz vermiştir. Anlatıldığına göre, söylemi, süslü kelimelerden, hitabetten ziyade, iyice düşünülerek verilen doğru dini bilgiler, öğütler ve  nasihatlardır. Dini şartların sözde degil özde olmasını, kendi tabiriyle amel, yani uygulama olması gerektiğini vaizlerinde sık olarak anlatır telkin eder. Dini bilgiler dışında kişisel ve sosyal yaşam konusunda önerlilerde bulunur. Örneğin az yemek yenmesini, çok yemek yemenin zararlı olduğunu söyler, bunu "Sonra motorunuz bozulur" şeklinde ifade eder. Güvenilir halim selim bir insandır. Döneminde Urfa halkının bir moral degeri bir nevi öğretmenidir.  Hakkında olaganüstü çeşitli menkibeler anlatılmıştır. Bunlardan iki meseleyı verelim. Buluntu Hocanın talebesi Arap hoca olarak tanınan Muhamed  Hoca anlatıyor: Bir arkadaşımla Döşeme Camiye gidiyorduk. Yanımdaki kişi Uzak bir mesafeden Buluntu Hocayı görür, tuvaletten çıktıktan sonra abdest almadan namaz kıldığını söyler. Camiye girdiklerinde Buluntu Hoca kızgın ve bağırarak "Yahu ben ister abdestli ister abdestsiz namaz kılarım size ne?" Deyince arkadaşımın sözünü nasıl duymuş diye  hayret ederler. Birgün Döşeme Camide vaaz verir. Vaaz dinliyenler arasında biri vardır. Ailesinin zaruri ihtiyaçlarını karşılamaz. Çarşıda baklava kebab yer. Hoca buna ders vermek, nasihat etmek ister. Baklava yemek israftır, israfta haramdır der. Vaiz bittikten sonra adam hocaya baklava nasıl haram olur? Hoca baklava elbette haram değildir. Ama eve ekmek gotürmedin mi haram olur, cevabını verince adam anlar. dersini alır. Buluntu Hoca asıl vicdani, insani yönünü Milliyetçi  İttihad Teraki Partisinin Hiristiyan vatandaşlara uyguladıkları tehcir politikasında, Hiristiyanları  koruyarak göstermiştir. Birgün Ulucamide vaaz verirken Ey Rabbil müslimin der. Cemaat hoca bu nasıl olur Rabbil allemin olması lazım söyleyince, madem öyle Allah herkesin Rabbi ise siz niye Hiristiyanlara ayrım yapiyorsunuz deyince cemaat anlar, kabul eder. Ayrıca tehcir olayında bazı Ermeni ve Suryani vatandaşları bizzat koruduğu söylenir. Temnenimiz bu çağda böylesi din insanlarının sayılarının çok olmasıdır.
Ekleme Tarihi: 09 Aralık 2024 - Pazartesi

BULUNTU HOCA

Bilgi tek yanlı olmamalıdır. Dar ideolojik bir görüş insanı kısır kılar. Gerçeklerle bağdaşmaz. Sonuçta bilgi görecelidir. Toplumda, evrensel, yerel, tarihsel, güncel olayları ve kişileri tanımak, bilmek bilgili olmanın bir gereğidir. Böyle yapılırsa toplumsal olgular olaylar hakkında doğru değerlendirmeler yapılabilir. Bu anlamda bugünkü yazım, Urfa'nın büyük alimi Buluntu hoca hakkındadır.
 Buluntu hoca devrin vicdanlı, insancıl bir din insanıdır. Dini azınlıklara karşı, İslam dinini doğru yorumlayarak, hoşgörülü olmuş,  haksızlık yapılmasını engellemek istemiştir.
Buluntu Hac Abdurrahman Efendi,
1865 yılında doğmuştur. 25 Kasım 1968 yılında 103 yaşında vefat etmıştir. Kabri Halilürrahman Gölü yanında Döşeme Cami bitişiğindeki mezarlıkta bulunan kubbede medfundur.
Mezar taşında şu beyit yazılıdır:
N' ola kan ağlasa Çeşm-i Cihanın
Buluntu Hocası geçti Ruhanın
Büyük allemesi din-i mübinin
İtaatkar-ı şer'i Mustafa'nın 
Fıkıh idi hem ilimde hem amelde
Bütün say'i rızasıydı Hüda'nın 
Edip ilmiyle yüzyıl halka hizmet
Vekil-i hassı oldu enbiyanın 
Saçılsın ruhuna envarı rahmet
Açılsın kabrine bab-ı cinanın
Buluntu hoca devrin önde gelen alimleri Mustafa Hafız ve Ramazan Hafız'dan ders almıştır. Asıl adı Abdurrahman olduğu halde halk arasında aile lakapları olan Buluntu ismi ile tanınmıştır. Urfa halkı dini ve sosyal konular hakkında bilmedikleri meseleleri Buluntu hocadan sorur ögrenirler ve şüphesiz kabul ederlerdi. Zira hocanın söyledikleri denenir doğru çıkardı. Dönemin önde gelen güvenilen bir akil insanıdır.Yılarca Halilürrahman medresesinde ders vermiştir. Dört yüz kadar  öğrenci yetiştirmiştir. Ayrıca Urfa'nın çeşitli camilerinde vaizlik yapmıştır. En çok Ulu Cami ve Döşeme camide vaaz vermiştir. Anlatıldığına göre, söylemi, süslü kelimelerden, hitabetten ziyade, iyice düşünülerek verilen doğru dini bilgiler, öğütler ve  nasihatlardır. Dini şartların sözde degil özde olmasını, kendi tabiriyle amel, yani uygulama olması gerektiğini vaizlerinde sık olarak anlatır telkin eder. Dini bilgiler dışında kişisel ve sosyal yaşam konusunda önerlilerde bulunur. Örneğin az yemek yenmesini, çok yemek yemenin zararlı olduğunu söyler, bunu "Sonra
motorunuz bozulur" şeklinde ifade eder. Güvenilir halim selim bir insandır. Döneminde Urfa halkının bir moral degeri bir nevi öğretmenidir. 
Hakkında olaganüstü çeşitli menkibeler anlatılmıştır. Bunlardan iki meseleyı verelim. Buluntu Hocanın talebesi Arap hoca olarak tanınan Muhamed  Hoca anlatıyor: Bir arkadaşımla Döşeme Camiye gidiyorduk. Yanımdaki kişi Uzak bir mesafeden Buluntu Hocayı görür, tuvaletten çıktıktan sonra abdest almadan namaz kıldığını söyler. Camiye girdiklerinde Buluntu Hoca kızgın ve bağırarak "Yahu ben ister abdestli ister abdestsiz namaz kılarım size ne?" Deyince arkadaşımın sözünü nasıl duymuş diye  hayret ederler. Birgün Döşeme Camide vaaz verir. Vaaz dinliyenler arasında biri vardır. Ailesinin zaruri ihtiyaçlarını karşılamaz. Çarşıda baklava kebab yer. Hoca buna ders vermek, nasihat etmek ister. Baklava yemek israftır, israfta haramdır der. Vaiz bittikten sonra adam hocaya baklava nasıl haram olur? Hoca baklava elbette haram değildir. Ama eve ekmek gotürmedin mi haram olur, cevabını verince adam anlar. dersini alır.
Buluntu Hoca asıl vicdani, insani yönünü Milliyetçi  İttihad Teraki Partisinin Hiristiyan vatandaşlara uyguladıkları tehcir politikasında, Hiristiyanları  koruyarak göstermiştir. Birgün Ulucamide vaaz verirken Ey Rabbil müslimin der. Cemaat hoca bu nasıl olur Rabbil allemin olması lazım söyleyince, madem öyle Allah herkesin Rabbi ise siz niye Hiristiyanlara ayrım yapiyorsunuz deyince cemaat anlar, kabul eder. Ayrıca tehcir olayında bazı Ermeni ve Suryani vatandaşları bizzat koruduğu söylenir. Temnenimiz bu çağda böylesi din insanlarının sayılarının çok olmasıdır.

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yeniurfagazetesi.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.