NECDET ŞANSAL
Köşe Yazarı
NECDET ŞANSAL
 

CANBEYLİ AŞİRETİNİN TARİHİ KÖKENİ

Aşiretler millet olma, ulus devlet öncesinin sosyal, siyasal küçük topluluk kurumlarıdır. Neredeyse tüm toplumlarda aşiretler, başka bir deyimle kabileler olmuştur. Zira toplumsal evrim, süreci böyle işlemek zorunda.Toplum bilimci, sosyolog Karl Marks'ın dedigi gibi "Tarihte ne olmuşsa başka türlü olmadığı için olmuştur." deyişi bu gerçeği vurgular.  Tarihsel sosyal gelişmeler, teknoloji, sanayi devrimi toprağa, tarıma bağlı, el işlerine dayanan feodal, aşiretçi düzenin tasfiyesini getirmiş, Yerine bir sermaye düzeni olan kapitalist sistem gelmiştir. Şimdi ülkemizin doğu ve güneydoğu bölgelerinde feodal aşiretçi düzen genellikle üretim biçimi dışında, ancak kültürel düzeyde bazı belli bölgelerde hala geçerliğini devam etirmektedir. Türkiye'nin diger bölgelerinde artık aşiretçiligin adı sanı bile yoktur. Kemalist vesayet rejim ideolojisi Kürt halkının yoğun olarak yaşadığı bu bölgede aşiretlerin kültürel düzeyde olsa bile hala devam etmesinden yana. Zira aşiretçilik birlik olma bilincini önler. Devlet aşiret reislerine, ağalara ayrıcalık tanır, halkın devletle ilişkilerinde ağa ve reislere bir paye öncelik verir. Seçimlerde miletvekilli seçilenlerin çoğu bu bölgelerde aşiretlerin ileride gelenleridir.  Ak parti iktidarı her ne kadar, askeri, Kemalist vesayeti ortadan kaldırdık diyorsa, bu kısmen doğrudur. Gerçekte Kemalizmin dini ve etnik asimile politikası hala devam ediyor. Kemalist sistem kuruluşundan şimdiye kadar  bir inkar, red  siyaseti izliyor. Farklı milli grupları yok saymayı sürdürüyor. Kürt yoktur. Kürt Türk'dır tutmadı. Bu defa Kürt aşiretlerini Türk aşiretleri olarak gösteriyor. Örneğin Karakeçi ve Badılli aşiretlerine Türk aşiretleri denildi. Böyle iddiaların en azından çoğunluk anlamında  gerçekleri yansıtmadığı tespit edilmiştir. Şimdi'de ilimiz Urfa'da  bazı yerel basın organlarında kadim bir Kürt aşireti olan Canbeyli aşireti Bir Türk aşiretidir şeklinde açıklama yapılıyor.  Yanlış anlaşılmasın, doğruları belirtmek, Türk milletine karşı bir tutum demek değildir. Genel anlamda ben insanım diyen herkes zaten ırkçılık yapmaz.  Nitekim kutsal kitabımız Kur"an Hücurat, Rum, ve başka sürelerde, Allah'ın yarattığı dilleri, kabileleri inkar etmenin,  günah olduğu belirtilir. Gerçek olan neyse belirtilmelidir. buna hiç kimsenin  itiraz etmeye hakkı olmaz. Eleştiri konusu olan yanlış, yalan bilgiler vermektir. Canbeyli aşiretinin Türk olduğunu söyleyenler, Türk tarih kurumu eski başkanı ve eski Kayseri MHP milletvekilli Yusuf Hallaçoglu, Türk tatihçileri Faruk Sümer ve diğerleridir. Bunların tespitleri olguya dayanmayan resmi ideolojinin gorüşleridir. Osmanlı devletinin Kürt aşiretleri ve bazı önde gelen Kişilere verilen Türkçe  isimler ve ünvanlar bulunuyordu. Verilen Türkçe isimlerden dolayı söz konusu olan Aşiretlere veya kişilere Türk'dır demek gerçekle bağdaşmaz. Bilimsel değildir. Canbeyli aşireti büyük geniş bir aşirettir. Doğu ve güneydoğu bölgelerinde olduğu gibi, batı Anadolu'da konya, Ankara civarlarında yoğun olarak vardırlar. Cihanbeyli ilçesi bu aşiretin adıyla anılır. Yaptığımız araştırmalarda Canbeyli aşiretinin mensuplarının ve aydınlarının büyük çoğunluğu kendilerini Kürt olarak kabul ederler, resmi dil Türkçe dışında, kürtçe bilirler, konuşurlar. Kürt kültür, örf ve adetleri vardır. Canbeg kürtçe aryen kökenli bir kelimedir. Ariyaca "Beglerin ruhu" anlamına gelir. Tarih araştırmacısı Dr. Fritz ile Diroka Canbega, (Canbeg tarihi) adlı bir Kürtçe kitap yazan? kendisi de Canbeg olan Şoreş Reşi Canbeg aşiretinin İran Mazenderan ile Horasan bölgesinden anadolu'ya geldiklerini belirtiyorlar. Yine dr. Fritz'e göre Canbek aşireti Kürtzeban (Kürt dili) grubuna mensuptur. bazı araştırmacılar Canbeg aşiretinin müslüman olmadan önceki dinlerinin diğer Kürt topluluklarında oldugu gibi Êzidi dini inancında oldugunu söylüyorlar. Tarihte Canbek aşiret federasyonu, Milli, Kürt aşiretler konfederasyonuna bağlıdır. Canbek aşiretin, diger bir tanımla Canbegan, Îran bölgesinden anadoluya geldikten sonra bazı Canbek aileleri Suriye'ye geçmişler, bilahre sonra tekrar anadolu coğrafyasına gelmislerdir. Canbek aşireti göçebe bir aşirettir. 17. yüzyıldan sonra Osmanlı devleti Kürt aşiretlerinin yaylalara girişlerini sınırlandırınca, Canbek aşireti de yerleşik yerlere geçtiler. Bu aşiretin bir kısmı bu tarihte Konya, Ankara civarına yerleştiler. Araştırdığımız, bildiğimiz kadar Canbek aşiretinin kısaca tarihi böyledir.
Ekleme Tarihi: 03 Eylül 2024 - Salı

CANBEYLİ AŞİRETİNİN TARİHİ KÖKENİ

Aşiretler millet olma, ulus devlet öncesinin sosyal, siyasal küçük topluluk kurumlarıdır. Neredeyse tüm toplumlarda aşiretler, başka bir deyimle kabileler olmuştur. Zira toplumsal evrim, süreci böyle işlemek zorunda.Toplum bilimci, sosyolog Karl Marks'ın dedigi gibi "Tarihte ne olmuşsa başka türlü olmadığı için olmuştur." deyişi bu gerçeği vurgular. 
Tarihsel sosyal gelişmeler, teknoloji, sanayi devrimi toprağa, tarıma bağlı, el işlerine dayanan feodal, aşiretçi düzenin tasfiyesini getirmiş, Yerine bir sermaye düzeni olan kapitalist sistem gelmiştir. Şimdi ülkemizin doğu ve güneydoğu bölgelerinde feodal aşiretçi düzen genellikle üretim biçimi dışında, ancak kültürel düzeyde bazı belli bölgelerde hala geçerliğini devam etirmektedir. Türkiye'nin diger bölgelerinde artık aşiretçiligin adı sanı bile yoktur. Kemalist vesayet rejim ideolojisi Kürt halkının yoğun olarak yaşadığı bu bölgede aşiretlerin kültürel düzeyde olsa bile hala devam etmesinden yana. Zira aşiretçilik birlik olma bilincini önler. Devlet aşiret reislerine, ağalara ayrıcalık tanır, halkın devletle ilişkilerinde ağa ve reislere bir paye öncelik verir. Seçimlerde miletvekilli seçilenlerin çoğu bu bölgelerde aşiretlerin ileride gelenleridir. 
Ak parti iktidarı her ne kadar, askeri, Kemalist vesayeti ortadan kaldırdık diyorsa, bu kısmen doğrudur. Gerçekte Kemalizmin dini ve etnik asimile politikası hala devam ediyor. Kemalist sistem kuruluşundan şimdiye kadar  bir inkar, red  siyaseti izliyor. Farklı milli grupları yok saymayı sürdürüyor. Kürt yoktur. Kürt Türk'dır tutmadı. Bu defa Kürt aşiretlerini Türk aşiretleri olarak gösteriyor. Örneğin Karakeçi ve Badılli aşiretlerine Türk aşiretleri denildi. Böyle iddiaların en azından çoğunluk anlamında  gerçekleri yansıtmadığı tespit edilmiştir. Şimdi'de ilimiz Urfa'da  bazı yerel basın organlarında kadim bir Kürt aşireti olan Canbeyli aşireti Bir Türk aşiretidir şeklinde açıklama yapılıyor. 
Yanlış anlaşılmasın, doğruları belirtmek, Türk milletine karşı bir tutum demek değildir. Genel anlamda ben insanım diyen herkes zaten ırkçılık yapmaz. 
Nitekim kutsal kitabımız Kur"an Hücurat, Rum, ve başka sürelerde, Allah'ın yarattığı dilleri, kabileleri inkar etmenin,  günah olduğu belirtilir. Gerçek olan neyse belirtilmelidir. buna hiç kimsenin  itiraz etmeye hakkı olmaz. Eleştiri konusu olan yanlış, yalan bilgiler vermektir. Canbeyli aşiretinin Türk olduğunu söyleyenler, Türk tarih kurumu eski başkanı ve eski Kayseri MHP milletvekilli Yusuf Hallaçoglu, Türk tatihçileri Faruk Sümer ve diğerleridir. Bunların tespitleri olguya dayanmayan resmi ideolojinin gorüşleridir. Osmanlı devletinin Kürt aşiretleri ve bazı önde gelen Kişilere verilen Türkçe  isimler ve ünvanlar bulunuyordu. Verilen Türkçe isimlerden dolayı söz konusu olan Aşiretlere veya kişilere Türk'dır demek gerçekle bağdaşmaz. Bilimsel değildir. Canbeyli aşireti büyük geniş bir aşirettir. Doğu ve güneydoğu bölgelerinde olduğu gibi, batı Anadolu'da konya, Ankara civarlarında yoğun olarak vardırlar. Cihanbeyli ilçesi bu aşiretin adıyla anılır. Yaptığımız araştırmalarda Canbeyli aşiretinin mensuplarının ve aydınlarının büyük çoğunluğu kendilerini Kürt olarak kabul ederler, resmi dil Türkçe dışında, kürtçe bilirler, konuşurlar. Kürt kültür, örf ve adetleri vardır. Canbeg kürtçe aryen kökenli bir kelimedir. Ariyaca "Beglerin ruhu" anlamına gelir. Tarih araştırmacısı Dr. Fritz ile Diroka Canbega, (Canbeg tarihi) adlı bir Kürtçe kitap yazan? kendisi de Canbeg olan Şoreş Reşi Canbeg aşiretinin İran Mazenderan ile Horasan bölgesinden anadolu'ya geldiklerini belirtiyorlar. Yine dr. Fritz'e göre Canbek aşireti Kürtzeban (Kürt dili) grubuna mensuptur. bazı araştırmacılar Canbeg aşiretinin müslüman olmadan önceki dinlerinin diğer Kürt topluluklarında oldugu gibi Êzidi dini inancında oldugunu söylüyorlar. Tarihte Canbek aşiret federasyonu, Milli, Kürt aşiretler konfederasyonuna bağlıdır. Canbek aşiretin, diger bir tanımla Canbegan, Îran bölgesinden anadoluya geldikten sonra bazı Canbek aileleri Suriye'ye geçmişler, bilahre sonra tekrar anadolu coğrafyasına gelmislerdir. Canbek aşireti göçebe bir aşirettir. 17. yüzyıldan sonra Osmanlı devleti Kürt aşiretlerinin yaylalara girişlerini sınırlandırınca, Canbek aşireti de yerleşik yerlere geçtiler. Bu aşiretin bir kısmı bu tarihte Konya, Ankara civarına yerleştiler. Araştırdığımız, bildiğimiz kadar Canbek aşiretinin kısaca tarihi böyledir.

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yeniurfagazetesi.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.