Urfa 1182 tarihinde, Selahaddin Eyyubi tarafından alınarak Eyyubi devletinin sınırlarına katıldı. Bu kahraman İslam komutanı 2 ekim 1187 tarihinde kutsal Kudüs şehrini 88 yıllık haçlı işgalinden kurtardı. Urfa’nın ilk Eyyubi valileri Selahaddin Eyyubinin kardeşi oğuları, Eşref el Şeddad ile Takiyeddin Ömer’dir. Urfa Eyyubiler döneminde özelikle imar alanında çok gelişti. Birçok hayır kurumları, camiler, hanlar, kervan saraylar yapıldı. Bunlardan bazıları, Ulu cami onarımı ve çevresine medreselerin yapılması, Eski Ömeriye camisi,Hanel Bağrur , kervansarayı. Balıklıgöl Meryem ana kilisesinin orjinalı bozulmadan yeniden onarılıp camiye çevrildi. Urfa merkez Akarbaşı civarında Aslanlı han denilen büyük bir han yapıldı. Bu hanın giriş kapısının her iki üst duvarına Eyyubi devletinin arması olan çifte aslan kabartması yapılmıştır. Bu han ne yazık ki yakın denilebilecek bir tarihte tarihi eser mefhumundan habersiz, bilinçsiz yöneticiler tarafından yıkılmıştır. Şimdi olsaydı böyle bir yıkım yapılmazdı. Aynı bölgede Bir kapalı çarşının yani şimdiki Sipahi pazarı kapalı çarşısının bitişiğinde balıklıgöle doğru uzanan bir kapalı çarşının olduğunu çok yaşlı insanlar söylemişlerdir. Urfa kalesi yenide tamir edildi. Kalede Eyyubi devletinin arması çift aslan kabartması bulunmaktadır. Ayrıca yine Harran kapı Eyyubi döneminde yapılarak, veya yeniden onarım görerek duvarına çifte aslan kabartması konulmuştur. . Dergah caminin üst tepesinde çift kubbe denilen yer Eyyubiler döneminde yapılmıştır. Eyyubiler ayrıca, Harran şehrinde önemli imar çalışmaları yapmışlardır. Camiler ile çarşılar yapılmıştır. Harran kalesi ve surları tamir edilmiştir. Selahaddini Eyyubi, şeyhi Hayati Harrani vefat ettikten sonra şeyhine büyük sevgi ve saygısından dolayı görkemli bir türbe yapmıştır. İslam dini inancında, Hayati Harrani. Abddulkadir Geylani gibi keşfü Keramet sahibi Allah dostu büyük bir velidir. Bundan sonraki bölümlerde İslam aleminde ve dünya’da, adaletiyle, savaşçılığı ve cömertliğiyle meşhur olmuş, Selahaddin Eyyubinin yaşamından ve Haçlılara karşı mücadelesinden geniş bir şekilde söz edilecektir. Çünkü bu önemli İslam kahramanı Eski Urfa tarihinde ve özelikle İslam tarihinde herkesin az çok bilmesi gereken çok önemli bir şahsiyettir. Selahaddin Eyyubi dönemlerinde genişçe durulmuş olmasının elbette diğer dönemlerden farklı önemli nedenleri vardır, birincisi Kudüs’ün kurtarılması çok büyük bir hadisedir. İkincisi Selahaddin dönemleri, Emevi, Abbasi, Zengiler dönemlerinden daha fazla İslami anlamda imar çalışmaları ve hayır eserlerinin yapılmış olmasıdır. Diğer bir neden bu dönemle ilgili tarihsel yazılar ve belgelerin çok yazılmasıdır. Bunun nedeni Eyyubiler dönemlerinde ünlü İslam tarihçileri vardır bunlardan bazıları İbnül Esir, İbnül Kesir ve Selahaddin Eyyubi ile aynı aşirete mensup tarihçi İbnül Şedad’dır. Bundan sonra bir süre Selahaddin Eyyubi dönemi ile ilgili yazılar devam edecektir.