NECDET ŞANSAL
Köşe Yazarı
NECDET ŞANSAL
 

ESKİ URFA TARİHİ VE KÜLTÜRÜ - 8

Abgar krallığı döneminde Edessa'da sanat alanında  ilerleme ve  gelişmeler yaşanmıştır. İlk ve orta çağlarda savaşlarda başarılı olmak, zafer kazanmak okçuluk sanatının başarısıyla orantılıydi. Edessa'da okçuluk oldukça ileri bir düzeydedir.  Zaten Abgar krallığı daha evvel yazdığım gibi M.Ö 130-129 yılında kuruluyor. M.S 244 tarihinde yıkılıyor.  Daha evvel yazdığımı tekrarlayacak olursam, Edessa tarihi ve kuruluşu M.Ö 303-302 tarihinde başlamıştır. Bundan önce kurulmuş bir tarihi olabilir, ancak bu konuda söylenenlerin tarihi bir kayıti kanıtı yoktur. Ama diğer şehirlerin  Çok eski devirlere ait yazılı kayıtlar bulunuyor. Örneğin Harran ve Suruç'un Edessa'dan çok daha eski kayıtları bulunuyor. Harran Asur devletinin önemli bir dini bir merkezidir. Put tanrı Sin mabedi Harran'da bulunmaktaydı. Aynı şekilde Suruç eski adı Antehemus bir başkent idi, birkaç şehir Suruç'a bağlı idi. Bu yazdıklarımız Edessa'nın kurulus tarihinden çok önceydi. Seleukos döneminden sonra kurulan Abgar krallığının kuruluşunu ve sona erişini belirtmiştim. Yaklaşık 375 yıl süren bu krallık ancak üstün bir diplomasi ve denge politikası dışında okçuluk gibi gelişmiş bir sanatla devam etmiştir.  Okçuluk bizim dönemin hedefe yönelik uzaktan nokta atışı denilebilir.  Ünlü filozof şair Bardaysan çok usta bir okçu olduğu söylenir.   Edessa diğer sanat dallarında yine gelişmiş bir şehir devletidir. Bilim ve sanatla uğraşmışlardır. Özellikle mimarlık alanında gerek evler gerek yaptıkları sanat eserleri kiliseler ünlüdür. Balıklıgöl civarında dünyaca ünlü Ayasofya kilisesi ne yazık ki sonra yıkılmıştır. Zaten Urfa'da eski camilerin bazıları  kiliseden camiye çevrilmiştir.  Örneğin: ulucami, döşeme cami, Selahaddin Eyyubi ve başka bazı camiler bulunuyor. Yine tektek dağlarında Sumatar harabelerinde bulunan anıtlar, heykeller birer mimarlık sanatı eserleridir.  Ayrıca bu harebede bir tarafına büyük bir kılıç takmış İranlı bir kıyafet içerisinde serbest duran bir erkek heykeli bulunmuştur. Aynı şekilde kale kalıntıları ve iki korinit kale sutünü bir sanat şaheserleridir.  Heykeller Edess'nın bilinen bir özelliğiydi.
Ekleme Tarihi: 24 Kasım 2021 - Çarşamba

ESKİ URFA TARİHİ VE KÜLTÜRÜ - 8

Abgar krallığı döneminde Edessa'da sanat alanında  ilerleme ve  gelişmeler yaşanmıştır.
İlk ve orta çağlarda savaşlarda başarılı olmak, zafer kazanmak okçuluk sanatının başarısıyla orantılıydi.
Edessa'da okçuluk oldukça ileri bir düzeydedir. 
Zaten Abgar krallığı daha evvel yazdığım gibi M.Ö 130-129 yılında kuruluyor.
M.S 244 tarihinde yıkılıyor. 
Daha evvel yazdığımı tekrarlayacak olursam, Edessa tarihi ve kuruluşu M.Ö 303-302 tarihinde başlamıştır.
Bundan önce kurulmuş bir tarihi olabilir, ancak bu konuda söylenenlerin tarihi bir kayıti kanıtı yoktur. Ama diğer şehirlerin 
Çok eski devirlere ait yazılı kayıtlar bulunuyor.
Örneğin Harran ve Suruç'un Edessa'dan çok daha eski kayıtları bulunuyor.
Harran Asur devletinin önemli bir dini bir merkezidir.
Put tanrı Sin mabedi Harran'da bulunmaktaydı.
Aynı şekilde Suruç eski adı Antehemus bir başkent idi, birkaç şehir Suruç'a bağlı idi.
Bu yazdıklarımız Edessa'nın kurulus tarihinden çok önceydi. Seleukos döneminden sonra kurulan Abgar krallığının kuruluşunu ve sona erişini belirtmiştim.
Yaklaşık 375 yıl süren bu krallık ancak üstün bir diplomasi ve denge politikası dışında okçuluk gibi gelişmiş bir sanatla devam etmiştir. 
Okçuluk bizim dönemin hedefe yönelik uzaktan nokta atışı denilebilir. 
Ünlü filozof şair Bardaysan çok usta bir okçu olduğu söylenir.  
Edessa diğer sanat dallarında yine gelişmiş bir şehir devletidir.
Bilim ve sanatla uğraşmışlardır.
Özellikle mimarlık alanında gerek evler gerek yaptıkları sanat eserleri kiliseler ünlüdür.
Balıklıgöl civarında dünyaca ünlü Ayasofya kilisesi ne yazık ki sonra yıkılmıştır.
Zaten Urfa'da eski camilerin bazıları  kiliseden camiye çevrilmiştir. 
Örneğin: ulucami, döşeme cami, Selahaddin Eyyubi ve başka bazı camiler bulunuyor.
Yine tektek dağlarında Sumatar harabelerinde bulunan anıtlar, heykeller birer mimarlık sanatı eserleridir. 
Ayrıca bu harebede bir tarafına büyük bir kılıç takmış İranlı bir kıyafet içerisinde serbest duran bir erkek heykeli bulunmuştur.
Aynı şekilde kale kalıntıları ve iki korinit kale sutünü bir sanat şaheserleridir. 
Heykeller Edess'nın bilinen bir özelliğiydi.

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yeniurfagazetesi.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.