NECDET ŞANSAL
Köşe Yazarı
NECDET ŞANSAL
 

ESKİ URFA KÜLTÜRÜ - 1

Her toplumun her şehrin hatta her insanın kendine has kendine özgü bir hikayesi vardır kültürü vardır. Şüphesiz bunun yanı sıra  bir şehir insanlarının kendilerine özgü kolektif, toplumsal bir düşünüş tarzı bir inancı vardır. Bunun oluşmasının elbette birçok nedeni vardır. Bir şehrin suyu havası insanlar üzerinde etkilidir. Değişik mevsimlerin değişik hava şartlarının hüküm sürdüğü fazla soğuk fazla sıcak yörenin insanlarının düşünce ve davranış tarzları farklı olur. Ova insanı ile dağlık bölgede yaşayan insanların psikolojileri yine farklıdır. Bu nedenle olsa gerek ünlü Müslüman sosyolog İbni Haldun "coğrafya kaderdir" demiştir. Bu kadar ayrıntıdan sonra biz gelelim geleneksel Urfa kültürü yaşamı  hakkında  bir analiz yapalım. Ayrıca Urfa tarihi hakkında araştırdığım bilgileri okuyucularla paylaşacağım. Evvela kültür kelimesini biraz açıklayalım. Kültur: bir toplumun çoğunluğunun düşünün ve davranış tarzıdır. Kültür bir örf adettir. Dolayısıyla kolektif ve toplumsal bir bilinçte denilebilir. Ama geleneksel bir toplum kültürü ile şimdiki modern kültür arasında bireysel ve toplumsal olarak nicelik ve nitelik olarak önemli farkların olduğu kanaatindeyim. Bazen sosyal bilimci hutangin dediği gibi tarihin sonuna geldiğimiz algısı bende oluşuyor. Çünkü her şey çok hızlı değişiyor. Bireysel ve bireyciluk fazlasıyla öne çıkıyor. Neyse bizim konumuz eski Urfa kültürü olduğu için onun üzerinde duracağız. İnsanlar doğal olarak özelikle daha çok eski toplumlarda doğdukları şehiri severler. Doğdukları şehirleriyle  övünürler. Bu özelikle bizim Urfa için Urfalılar açısından sanki daha fazladır. Ben hatırlıyorum. Urfa'nın ilçeleri bile bize yabancı gelirdi. Katı bir Urfa milliyetçiliği vardı. Hatta en yakınımızda olan Karaköprü köyü bile bize uzak yabancı gelirdi. Varsa yoksa Urfa derdik. Kurtuluş Savaşında başarılarından dolayı Anteb’e gazi Maraş’a kahraman ünvanı verilince biz Urfalılara istediğimiz kahramanlık ünvanı verilmeyince bunu kabullenmedik.  Bunu hiç af etmedik. Çünkü Urfalılar öteden beri kurtuluş savaşındaki  kahramanlık nedeniyle şehirlerine kahraman denilmesini isterlerdi. Yani Kahraman Urfa ama  olmadı. Kahramanmaraş oldu. Devlet nihayet anavatan partisi döneminde Urfalıların serzenişini ve isteklerini dikkate alarak teselli mahiyetinde şanlı ünvanı vererek Şanlıurfa yapıldı. Devam edecek.  
Ekleme Tarihi: 09 Kasım 2021 - Salı

ESKİ URFA KÜLTÜRÜ - 1

Her toplumun her şehrin hatta her insanın kendine has kendine özgü bir hikayesi vardır kültürü vardır.

Şüphesiz bunun yanı sıra  bir şehir insanlarının kendilerine özgü kolektif, toplumsal bir düşünüş tarzı bir inancı vardır.

Bunun oluşmasının elbette birçok nedeni vardır.

Bir şehrin suyu havası insanlar üzerinde etkilidir.

Değişik mevsimlerin değişik hava şartlarının hüküm sürdüğü fazla soğuk fazla sıcak yörenin insanlarının düşünce ve davranış tarzları farklı olur.

Ova insanı ile dağlık bölgede yaşayan insanların psikolojileri yine farklıdır.

Bu nedenle olsa gerek ünlü Müslüman sosyolog İbni Haldun "coğrafya kaderdir" demiştir.

Bu kadar ayrıntıdan sonra biz gelelim geleneksel Urfa kültürü yaşamı  hakkında  bir analiz yapalım.

Ayrıca Urfa tarihi hakkında araştırdığım bilgileri okuyucularla paylaşacağım.

Evvela kültür kelimesini biraz açıklayalım.

Kültur: bir toplumun çoğunluğunun düşünün ve davranış tarzıdır. Kültür bir örf adettir. Dolayısıyla kolektif ve toplumsal bir bilinçte denilebilir.

Ama geleneksel bir toplum kültürü ile şimdiki modern kültür arasında bireysel ve toplumsal olarak nicelik ve nitelik olarak önemli farkların olduğu kanaatindeyim.

Bazen sosyal bilimci hutangin dediği gibi tarihin sonuna geldiğimiz algısı bende oluşuyor.

Çünkü her şey çok hızlı değişiyor.

Bireysel ve bireyciluk fazlasıyla öne çıkıyor.

Neyse bizim konumuz eski Urfa kültürü olduğu için onun üzerinde duracağız.

İnsanlar doğal olarak özelikle daha çok eski toplumlarda doğdukları şehiri severler.

Doğdukları şehirleriyle  övünürler.

Bu özelikle bizim Urfa için Urfalılar açısından sanki daha fazladır.

Ben hatırlıyorum.

Urfa'nın ilçeleri bile bize yabancı gelirdi. Katı bir Urfa milliyetçiliği vardı.

Hatta en yakınımızda olan Karaköprü köyü bile bize uzak yabancı gelirdi.

Varsa yoksa Urfa derdik. Kurtuluş Savaşında başarılarından dolayı

Anteb’e gazi Maraş’a kahraman ünvanı verilince biz Urfalılara istediğimiz kahramanlık ünvanı verilmeyince bunu kabullenmedik.  Bunu hiç af etmedik.

Çünkü Urfalılar öteden beri kurtuluş savaşındaki  kahramanlık nedeniyle şehirlerine kahraman denilmesini isterlerdi.

Yani Kahraman Urfa ama  olmadı.

Kahramanmaraş oldu.

Devlet nihayet anavatan partisi döneminde Urfalıların serzenişini ve isteklerini dikkate alarak teselli mahiyetinde şanlı ünvanı vererek Şanlıurfa yapıldı.

Devam edecek.

 

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yeniurfagazetesi.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.