Birazda eski Urfa tarihinden söz edelim.
Urfa tarihi hakkında yerli yabancı araştırmacılar tarafından birçok kitaplar yazılmıştır.
Bunlardan benim gibi bilimsel veri ve bilgilere önem veren Esas alan kişilerin ortak düşüncesi İngiliz bilim insanı Prof. arkeolog tarihçi Judah Benzion Segal öne çıkıyor. Urfa hakkında yazdığı bilimsel kitabın adı EDESSA (URFA) KUTSAL ŞEHİR.
Urfa tarihi hakkında bence Segalı esas almak gerekiyor.
Prof. Segal 1912 doğumlu Arami dilleri hakkında araştırmalar yapmış.
Özelikle Süryani dili ve tarihi hakkında uzman bir bilim insanıdır.
Urfa hakkında tarihi araştırmalarına Urfa'ya ilk olarak 1952 yılında gelmiş.
Sonra 1966 yılı ile birlikte İngiltereden Urfa'ya tam beş defa gelip aylarca eski eserleri taşları inceleyerek her seferinde olasıdır aylarca kalmıştır.
Şimdi Segal'in yazmış olduğu kutsal şehir Urfa kitabından Urfa'nın kuruluşu Urfa adının nereden geldiğine dair bilgileri verelim.
Prof. Segal'in araştırmasına göre, Urfa’nın en eski tarihiyle kuruluşu ile ilgili somut verilerin bilgilerin olmadığını belirtir.
Urfa'nın halk arasında Hazreti İbrahim ile Nemrut arasındaki olayın olduğu yer hakkında iddiaların gerçeği yansıtmadığı bir rivayete olduğunu öne sürer.
Kur'ani Kerimde Hazreti İbrahim’in ateşe atılmasına dair olay geçer.
Ama hangi şehir olduğu belirtilmez.
Ayrıca Dergah camide yıllarca İmamlık yapan alim Sabri yazar bu olayın Urfa'da olduğuna dair kesin verilerin olmadığını yazdığı Hazreti İbrahim kitabında belirtir.
Segal Urfa'nın kitabı mukadeste yani tevrat'ta' Keldanilerin Ur şehrinin geçtiğini bunun sanılanın aksine Urfa olmadığını belgelerin olmadığını belirtir.
Çünkü Mezopotamya da birçok Ur ve uruk şehirlerinin olduğunu yazar.
Hazreti İbrahim olayının muhtemelen Irak'ın ur şehrinde olduğunu belirtir.
Urfa'nın bilinen belgelere göre, kuruluşu MÖ 303 veya 302 tarihinde Büyük İskender’in komutanı ve generali Selevkos Nikator tarafından kurulmuştur. Selevkos Makedonya'da doğduğu şehir Edessa'ya benzediği için her tarafı yem yeşil pınarları ile suları bol anlamına gelen Edessa adını vermiştir. Mezopotamya bölgesinde kurulan bu devletin adına kuruluşundan dolayı Selevkos devleti denilmiştir.
Bu devlet MÖ 132 yılında son bulmuştur.
Bu tarihten sonra bölgeye hakim olan Romalıların egemenliğine girmiştir. Roma devletinin denetiminde
Urfa’da Aryu adında biri tarafından bir kıralık kuruldu.
Kıraların çoğunun ismi Abgar olduğu için bu devlete Abgar kıralığı veya osreon kıralığı denilmiştir. Bu kıralık beşinci Abgar döneminde Hristiyan dinine girmişlerdir.
Böylece Edessa Hiristiyanlığı ilk kabul eden kıralık şehir devleti olmuştur.
Bu kıral Abgar hakkında Hazreti İsa ile mektuplaştığına dair rivayetler vardır. Bunun nedeni Abgar cüzam hastalığına yakalanmıştır.
Acılar içerisinde kıvranmaktadır.
Hazreti İsanın hastaları iyileştirdıģini duyarlar.
Abgar İsaya bir mektup yazar bir adamı ile mektup gönderir.
İsa gelen adama cevabi mektupla birlikte yüzünün izleri çıkan bir mendil gönderir. Yine
Rivayete göre Abgar bu mendili vücuduna sürünce hastalıktan kurtulur.
Devam edecektir.