Sanılanın aksine Urfa merkezi iki ilçesi Harran ve Suruç kadar yazılı kayıtlara göre eski değildir. İlginç olan ise her iki ilçemiz başkent bile olmuştur. Zaten Urfa tarihi ile yazılı kayıtlar selekis ve özelikle abgar kralığı döneminde somut ve geniş bilgiler yer alır. Zaten bu yazılar daha çok başlangıç olarak kralık dönemi ile birlikte diğer dönemlerdeki gibi bilgileri ihtiva ediyor. Toplumların tarihinde din önemli bir yer tutuyor. Bundan dolayı tarihsel bilgilerde din tarihini de vermek gerekiyor. Urfa tarihinde Hristiyan dini uzun bir süre yüzlerce yıl halkın çoğunluğunun dini olmuştur. Bundan dolayı bu dinsel süreci çok ayrıntıya girmeden yazmak gerekiyor. Havari Adday kentin ilk dinsel önderi ve piskoposuydu. Onun ardılı Aggay'dı, ondan sonra da Palu gelmişti. Urfa Kilisesinin iki önemli filozof temsilcileri, bilim insanları Bardaysa  ve tityanustu. Urfa 2. yüzyılın ikinci yarısında, Mezolotamya'nın ve çevre ülkelerin en büyük Hristiyan düşünce merkezi oluşunu büyük ölçüde bu iki kişinin çalışmasına borçludur. 7. yüzyılda Adday Urfa'da bir okul kurdu. İşte  uygun okul gelişerek daha sonra ünlü Urfa akademisi haline geldi. Doğu Suriye ile Asur'un yararlandığı bir nevi bir Hristiyan Üniversitesi haline geldi. Tarihsel süreçte Urfa akademisi başka bir anlatımla Edessa okulu ünlü bir marka idi. Ayrıca Antakya ve Nusaybin'de  iki akademi vardı. Hristiyan dinin özel dini günlerinde rahiplerin etkili vaazları sonucunda halk coşkuya kapılır, mucizelere tanık olduklarını anlatırlardı. Örneğin Pentakost yortusu günün'de bu vaazı dinleyenler arasında Süryani ve Yahudi topluluğu dışında  Partlar ile Medler de vardı. Hıristiyanlığın Edessa'da yayılmasında Yahudilerin önemli etkisi olmuştur. Mezopotamya bölgesinde ve Edessa'da güçlü Yahudi kolonileri vardı. Hıristiyanlığın  bir anlamda reforma uğramış bir yahudilik olduğunu söyleyen bilim insanları vardır. Edessa halkı sosyal yaşamlarında Hristiyanlık dinin en önemli ahlaki ilkeleri saydığı çok sade bir yaşam tarzını sürdürüyordu. Hıristiyanlığın Edessa'da yayılmasında sırasıyla üç önde gelen din adamları Adday, Aggay ve Palut idi. Bunların dışında hem din hem bilim insanı olarak Tityanus ile Bardaysan çağdaş bilimin ışığında dehaları ve ahlakları ile öne çıkıyordu. Edessa 2. yüzyılın ikinci yarısında Mezopotamya ve çevre ülkelerin en büyük Hıristiyan düşünce merkezi oluşu bu iki kişinin etkisi ile olmuştur.