Keldaniler’den sonra, Urfa’ya gene bir Mezopotamya halkı olan Gutiler gelmiş. Eyyubiye muhalesine Kürtçe Kotiyan denildiğini bilirim. Bazı araştırmacılar bu deyimin Gutiler’ın değişik bir sözcüğü olduğunu söylerler. Tarihi süreç içersin de Urfa Bir ara yakılmış yıkılmış, harebe bir şekilde iken buraya Makedonyalılar gelir. Büyük İskender’in generali tarihte Seleukos kralığı diye bilinecek devleti Seleukos Nikator (305-280) M.Ö 302 tarihinde Edessa adıyla yeniden kurmuştur. Edessa Makedonya’nın Başkenti idi. O dönemlerde Urfa merkezi ağaçlık , yeşil, sulu bir yer olduğu için kurucusu tarafından bu isim verilmiştir. Zaten Makedonların bir kısmı daha önceden Harran’a göç etmişler yerleşmişler. Tabi bu bilgi bize bir bakıma şaşırtıcı gelebilir. Nereden nereye gelmişler. Nasıl olmuşta Urfa’yı ikinci kez kurmuşlar . Harran gibi Urfa çok eski tarihlerden beri çeşitli Miletlerin kültürlerin yaşadıkları yerler olmuştur. Yazılı kayıtlara göre Harran ve Suruç Urfa merkezden çok daha eski bir tarihe sahiptir. çivi yazılı kalıntılar , tabletler Urfa merkezde bulunmadığı kayıt edilmediği halde bu iki ilçede çok eski çivi yazılar bulunmuştur, diye bir bilgi ve belge var. Selekos kralığı Roma ve Perslerin saldıraları ile zayıf düşünce M.Ö. 130-129 kışında yok edildi. M.Ö. 89 yılından itibaren Ermenistanlı Dikran’ın (Tigranes) yirmi yıl civarındaki kısa Bir hakimiyeti sonrası Edessa bir İrani kavim olan Sasani eğemenliğine geçer. İlimizin geçmiş eski tarihi konusu açılmışken bir hususu gene belirtmekte yarar olacak. Urfa aydınlarının bir çoğunun Urfa tarihi ile ilgili Sümer uygarlığının Urfa’da olduğuna dair bir algı ve düşünce var. Gerçek olan Tarihi bilgi ve araştırmalara göre tarihi eski uygar bir halk olan Sümerler’in Urfa bölgesiyle yakın bir ilişkisinin olmadığıdır. Gerçek olan, Sümer uygarlığının güney Irak Bağdat Basra arasında hüküm sürdüğüdür. Konu açılmışken daha önemli olan bir yanlış bilgi daha doğrusu kesin olmayan bir gerçek te Sümer Kralı bazıları Babil kralı dedikleri Nemrut’un Urfa’da yaşadığı ve hüküm sürdüğü şeklinde bilgilerin kesin olmadığıdır. Urfa’da Nemrut isimli bir çok yer varken bile bu konu tartışmalıdır. Çünkü Nemrut isimli dağlar Adıyaman birde Van’da bulunmakta. Bir çok tarih Araştırmacısı Hazreti İbrahim ile Nemrut arasında olan hadisenin Urfa’da olduğuna dair kesinlik yok, şeklinde bilgi veriyorlar. Buna bazı İslam din adamları da dahildir. Kur’ani Kerim’in ayetlerde bildirdiği Hazreti İbrahim Nemrut olayının geçtiği yer hakkında Urfa isim olarak belirtilmemiş. Muhtemelen bu olayın Irak bölgesinde geçmiştir diye bir kanaat ve bilgi olduğudur. Nitekim Dergah İbrahim Halil Cami emekli imamı Sabri Yazar hoca yazdığı Hazreti İbrahim adlı kitabında bu dini hadisenin kesin olarak Urfa’da geçmiştir demenin mümkün olmadığını belirtir. Araştırmacılar bu tarihi, dini hadisenin Irak şimdi ki Musul eski adı Ninova bölgesinde gerçekleşmiş olabileceğini belirtiyorlar. Asıl ilginç olan Selekoslar gibi bölgemize ve ilimize yüzlerce kilometre uzaklıkta olan Roma imparatorluğunun Urfa’ya tarihte yüz yıllarca hakim olmasıdır. Gene insan sormadan edemiyor, Roma neresi Urfa neresi diye… Urfa’da Roma dönemine ait bir çok tarihi eser bulunmuştur. Gene bölgemize uzun süre hakim olan, çok uzak olmayan Persler ve Sasaniler olmuştur. Romalılarla devamlı olarak rekabet halinde olmuşlar. Başka bir deyimle siyasi ve askeri egemenlik Roma ile İran arasında sürekli gidip gelmiş. El değiştirmiştir.