1. Yaşama Hakkına Saygı
İnsanın en önde gelen hakkı yaşama hakkıdır. Bu hak olmadan diğer hakların varlığı söz konusu değildir. Kur’an- ı Kerim, bu hakkı korumak için insan öldürmeyi ve intihar etmeyi yasaklamış (Nisa, 4/29, 92) suçsuz yere bir insanı öldürmeyi bütün insanları öldürmek gibi kabul etmiştir. (Maide, 5/32)
2. Çalışma ve Mülk Edinme Hakkına Saygı
Her insanın kendisi ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin ihtiyaçlarını karşılamak için, bir meslek edinme, mesleğini icra etme, her hangi bir iş kolunda çalışma mal ve mülk edinme hakkı vardır bu hak kutsaldır ve her türlü tecavüzden korunmuştur.
Yüce Allah ve peygamberi; hırsızlık (Maide, 5/38), gasp, hile, eksik tartma (En’am, 6/152) rüşvet, karaborsa, kumar (Maide, 5/90), tefecilik (Bakara, 2/278), emanete ihanet ve benzeri meşru olmayan yolları insanların mallarını almayı yasaklamış, haram kılmıştır, İş ve mal güvenliği birlikte yaşamanın ve Kur’an ahlakının bir gereğidir.
3. Eğitim, Öğretim ve Bilgi Edinme Hakkına Saygı
İnsanın temel haklarından biri de eğitim öğretim ve bilgi edinme hakkıdır. Kur’an-ı Kerim’de okuma ve bilgi edinme teşvik edilmekte (Alak, 96/1), bilenlerle bilmeyenlerin eşit olmayacağı (Zümer, 39/9), bilginlerin Allah katında değerli olduğu (Al-i İmran, 3/18) ve Allah’tan hakkıyla korkanların alimler olduğu (Fatır, 35/28) bildirilmektedir. Dolayısıyla bilgi edinmek, eğitim ve öğretim görmek temel insan hakkıdır. Bu hakka engel olmak zulümdür, Kur’an ahlakı ile bağdaşmayan bir davranıştır.
4. Düşünceyi İfade Etme Hakkına Saygı
Düşünce ve ifade hürriyeti, temel insan haklarından biridir. Kur’an’da ısrarla düşünülmesi emredilmektedir. (Bakara, 2/219; Al-i İmran, 3/190-191; En’am , 6/50) Düşünmek; akıl yürütmek, her konuda iyiyi, güzeli, doğru ve faydalı olanı araştırmaktır. Düşünce hürriyetinden maksat; insanın düşündüklerini açıklama, konuşma ve görüş bildirebilmesidir. Kimse düşüncesini ifade etmekten engellenemez.
5. İbadet Etme Hakkına Saygı
İnsanın yaratılış gayesi olan ibadet etme (Zariyat, 51/56) hem görev hem de temel haklarından biridir. Bu itibarla bir insanın dininin gerektirdiği ibadetleri yapmaktan alıkonamayacağı gibi terk etmeye de zorlanamaz ve bu konuda engel çıkartılamaz. Din özgürlüğü; inanıp inanmama özgürlüğünü içerdiği gibi ibadet edip etmeme hürriyetini de içerir. Aynı şekilde din özgürlüğü, kişinin dinini öğrenmesi ve başkalarına öğretme hakkını da içerir. Bu hakka tecavüz günah, zulüm, ahlaksızlık ve insanlık suçudur.